Στενό μαρκάρισμα στους υπουργούς

Η ανταπόκριση του κρατικού μηχανισμού στις νέες απαιτήσεις που δημιουργούνται από τις δεσμεύσεις που έχουμε αναλάβει στην Ε.Ε. με το Πρόγραμμα Σταθερότητας, είναι το μεγάλο άγχος της κυβέρνησης.

Η αποτύπωση στα χαρτιά των αριθμών για μείωση των δαπανών και αύξηση των εσόδων από τους φόρους πρέπει να μεταφραστεί σε ζεστό χρήμα που θα εισρεύσει στα άδεια κρατικά ταμεία.

Αλλαγή νοοτροπίας

Για να γίνουν τα σχέδια πράξη, απαιτείται ασφυκτικός έλεγχος στους υπουργούς και αλλαγή νοοτροπίας στα υψηλά κλιμάκια της δημόσιας διοίκησης. Προαπαιτούμενο επίσης για την είσπραξη των φόρων η αναμόρφωση του φοροεισπρακτικού μηχανισμού.

Στον πρώτο τομέα έχει αναλάβει ειδικό ρόλο ο Θ. Πάγκαλος, ο οποίος θα ασκήσει σκληρό πρέσινγκ στους υπουργούς για δραστική μείωση των δαπανών στους τομείς που εποπτεύουν. Για τον δεύτερο πληθαίνουν οι φωνές που ζητούν από το υπουργείο Εσωτερικών να αλλάξει τον δημοσιοϋπαλληλικό κώδικα (3528/2007), που ψηφίστηκε επί Π. Παυλόπουλου και ρυθμίζει μεταξύ άλλων και τις προαγωγές στο Δημόσιο.

Υπουργοί τονίζουν ότι αρχικά με τον νόμο 3260/2004 και στη συνέχεια με τον νέο Κώδικα «τοποθετήθηκαν σε θέσεις γενικών διευθυντών και διευθυντών πρόσωπα με καθαρά κομματικά κριτήρια, δίχως επαγγελματική επάρκεια». «Αν δεν αλλάξουν μερικοί που μπλοκάρουν όλο το σύστημα δεν μπορούμε να κάνουμε δουλειά και να έχουμε αποτέλεσμα», σημειώνει υψηλόβαθμο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών.

Από το συγκεκριμένο υπουργείο έχει σταλεί αίτημα στον Γ. Ραγκούση (το ίδιο αίτημα έχει σταλεί και από άλλα υπουργεία), να αλλάξουν οι ρυθμίσεις για τις τοποθετήσεις γενικών διευθυντών και διευθυντών προκειμένου να αναλάβουν άτομα που θα μπορούν να ανταποκριθούν στους υψηλούς στόχους που τίθενται. Πιέζουν μάλιστα ώστε η αλλαγή αυτή να γίνει άμεσα. Ο Γ. Ραγκούσης έχει δηλώσει ότι η επιλογή των υψηλόβαθμων στελεχών της διοίκησης θα γίνεται από ανεξάρτητη αρχή (πολύ πιθανόν το ΑΣΕΠ), ενώ ήδη μελετάται η θέσπιση των νέων κριτηρίων για τις τοποθετήσεις γενικών διευθυντών και διευθυντών ώστε να επιταχυνθούν οι σχετικές διαδικασίες.

Το δεύτερο στοιχείο των αλλαγών αφορά τη γενική αναμόρφωση του Δημοσίου, η οποία δεν εξαντλείται στις καταργήσεις και συγχωνεύσεις οργανισμών. Αυτό είναι το πρώτο βήμα. Κυβερνητικά στελέχη παραπέμπουν στο προεκλογικό πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ που ανέφερε: Διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού. Καθιέρωση της αρχής της κινητικότητας των δημοσίων υπαλλήλων της κεντρικής επιτελικής διοίκησης.

Εξέταση ύστερα από διάλογο με την ΑΔΕΔΥ, της δυνατότητας υπαγωγής των δημοσίων υπαλλήλων στο νομικό πρόσωπο γενικά του Δημοσίου και όχι σε κάθε υπουργείο ξεχωριστά. Η αλλαγή αυτή διευκολύνει την αντιμετώπιση του προσωπικού με ενιαίες αρχές, κανόνες, δικαιώματα και υποχρεώσεις και διευκολύνει την ορθολογική κατανομή του προσωπικού.

Οι ρυθμίσεις αυτές, που συνιστούν καίρια αλλαγή στο Δημόσιο, θα προωθηθούν με προσεκτικό σχεδιασμό. Από το υπουργείο Εσωτερικών σημειώνουν ότι «με τόσα μέτωπα που έχουμε ανοίξει (Καλλικράτης, εκλογικός νόμος κ.λπ.) δεν μπορούμε τώρα να ανοίξουμε και άλλο». Οι αλλαγές αυτές είναι πολύ σημαντικές και θα πάρουν τη σειρά τους αμέσως μετά, ώστε να δοθεί οριστικό τέρμα στο αστείο καθεστώς που επικρατεί στον τομέα των επιδομάτων και των υποχρεώσεων.

Μετατάξεις

Αμεσης αντιμετώπισης είναι το θέμα των χιλιάδων υπαλλήλων, που θα βρεθούν μετέωροι μετά τη συγχώνευση και την κατάργηση υπηρεσιών και οργανισμών του Δημοσίου. «Εχουμε πει ότι παγώνουν οι προσλήψεις στο Δημόσιο. Οπότε το πλεονάζον προσωπικό θα μεταταγεί σε υπηρεσίες που υπάρχει ανάγκη», τονίζει στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών.

Για την αναμόρφωση του φοροεισπρακτικού μηχανισμού έχουν κατατεθεί πολλές σκέψεις για ριζικές αλλαγές με δημιουργία περιφερειακών κέντρων κι ενοποίηση υπηρεσιών. Ομως κρίνεται πως αν γινόταν τώρα άνω-κάτω όλο το σύστημα, τότε θα υπήρχε ο κίνδυνος να χαθεί πολύτιμος χρόνος. Οι όποιες αλλαγές θα είναι «άμεσης απόδοσης».

Στην κυβέρνηση σημειώνουν ότι το πρώτο θετικό σήμα από την Ε.Ε., είναι απλώς μια ανάσα και ότι τα μέτρα πρέπει να έχουν άμεση απόδοση προκειμένου να πειστούν και οι Βρυξέλλες και οι «αγορές». Γι' αυτό θα αυξηθεί η πίεση σε κάθε υπουργό ξεχωριστά. Ο Γ. Παπακωνσταντίνου, παράλληλα με την αύξηση της πίεσης και την αναμόρφωση του φοροεισπρακτικού μηχανισμού, ετοιμάζεται για νέα διεθνή εκστρατεία (Νέα Υόρκη, Τόκιο, Πεκίνο, Σαγκάη) για να βρει χρήματα και παράλληλα να βελτιώσει την εικόνα της χώρας. «Θα είμαστε πολύ δύσκολα ώς τον Ιούνιο. Αν σ' αυτό το διάστημα τα καταφέρουμε, τα πράγματα θα πάνε καλά. Αν όχι...» δηλώνει κορυφαίος υπουργός.

• Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΤΣΙΟΔΡΑ, Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, Κυριακή 24 Ιανουαρίου 2010