Στην Ευρώπη οι νόμοι δεν απαγορεύουν ρητά την είσοδο της Αστυνομίας στα πανεπιστήμια, όμως κατοχυρώνουν καθεστώς προστασίας των πανεπιστημίων ως χώρων ελεύθερης έκφρασης. Αυτό σημαίνει ότι, παραδείγματος χάρη, στα γαλλικά πανεπιστήμια η Αστυνομία δεν μπορεί να εισέλθει παρά μόνο κατόπιν πρόσκλησης των πρυτανικών αρχών. Η νομική αρχή πάνω στην οποία βασίζεται αυτό λέγεται «franchise universitaire» και χρονολογείται από την ίδρυση των πρώτων πανεπιστημίων, τον Μεσαίωνα. Η αρχή διατηρήθηκε με διάταγμα του 1815 και περιλαμβάνεται σε κάθε εκπαιδευτική μεταρρύθμιση έκτοτε.
«Το έδαφος των πανεπιστημίων δεν θεωρείται δημόσιος χώρος», επισημαίνει ο καθηγητής Δικαίου του Πανεπιστημίου Paris-II, Πιερ Κροκ. «Είναι ξεχωριστή περίπτωση». Εξαιρέσεις που επιτρέπουν την είσοδο της Αστυνομίας υπάρχουν για τη διάπραξη εγκλημάτων, κατόπιν εισαγγελικής εντολής, και για περιπτώσεις φυσικών καταστροφών.
Ούτε στις ΗΠΑ έχει δικαίωμα η Αστυνομία να δραστηριοποιείται, ή και να εισέρχεται, ελεύθερα στα πανεπιστημιακά ιδρύματα.
Η αιματηρή εμπειρία του Πανεπιστημίου Κεντ Στέιτ στο Οχάιο, όπου η εθνοφρουρά σκότωσε τέσσερις διαδηλωτές φοιτητές το 1970, δίδαξε στις αμερικανικές αρχές την αξία των λεπτών χειρισμών σε ό, τι αφορά τις νεανικές κινητοποιήσεις. Ακόμη και σε περιπτώσεις έρευνας για κακουργηματικές πράξεις, η Αστυνομία οφείλει να εξασφαλίσει την άδεια των πανεπιστημιακών αρχών για έρευνες, ανακρίσεις ή ακόμη και για απλή συνέντευξη φοιτητών ή εργαζόμενων στο ίδρυμα.
Η ύπαρξη αστυνομικών δυνάμεων του ίδιου του πανεπιστημίου σημαίνει ότι τα ιδρύματα είναι ικανά να πραγματοποιήσουν εγκληματολογικές έρευνες, προανακριτικό έργο, ακόμη και να αντιμετωπίσουν διαδηλώσεις, χωρίς τη βοήθεια τοπικών ή ομοσπονδιακών διωκτικών υπηρεσιών.
Τα αμερικανικά πανεπιστήμια παραμένουν τόποι έκφρασης διαμαρτυριών, που κάποιες φορές φθάνουν μέχρι το απελπισμένο μέτρο της απεργίας πείνας. Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει απεργίες πείνας μεταξύ άλλων στα πανεπιστήμια Columbia της Νέας Υόρκης (2007, εναντίον της έξωσης κατοίκων του Χάρλεμ για την επέκταση του πανεπιστημίου) και Purdue της Ιντιάνα (2006, εναντίον της αγοράς πανεπιστημιακού ρουχισμού από προμηθευτές που προσφέρουν άθλιες εργασιακές συνθήκες).
Η απεργία πείνας στο Purdue διήρκεσε 26 ημέρες, ενώ εκείνη των συμβασιούχων του Πανεπιστημίου του Μαϊάμι, που επίσης διενεργήθηκε στον χώρο του πανεπιστημίου, διήρκεσε 25 μέρες. Αντίθετα με τις απεργίες πείνας, οι καταλήψεις αμερικανικών πανεπιστημίων σπανίζουν. Η τελευταία μεγάλη κινητοποίηση τέτοιου είδους ήταν η επί τρεις εβδομάδες κατάληψη του κτιρίου διοικητικών υπηρεσιών του Πανεπιστημίου του Harvard το 2001.
Οι καταλήψεις πανεπιστημίων είναι πιο συνήθεις στην Ευρώπη. Δεκάδες σχολές βρίσκονται υπό κατάληψη κάθε φορά που φουντώνουν οι φοιτητικές διεκδικήσεις, τόσο στη Γαλλία όσο και στην Ιταλία και στη Γερμανία. Στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων, οι κινητοποιήσεις λήγουν μόνες τους ή βρίσκονται λύσεις με διαπραγματεύσεις. Τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί αύξηση των αστυνομικών επεμβάσεων για τη λήξη καταλήψεων στα πανεπιστήμια της Γαλλίας, πάντα με την άδεια των πρυτανικών αρχών.
Σαφή νομοθεσία που απαγορεύει την είσοδο των δυνάμεων ασφαλείας στα πανεπιστήμια χωρίς άδεια των πρυτανικών αρχών διαθέτει και το Ιράν, χωρίς όμως να την τηρεί. Στις 14 Ιουνίου 2009, η ιρανική Αστυνομία εισέβαλε στους κοιτώνες του εξεγερμένου Πανεπιστημίου της Τεχεράνης ξυλοκοπώντας αγρίως φοιτητές και φοιτήτριες, όπως φαίνεται σε βίντεο που μεταδόθηκαν σε ολόκληρο τον κόσμο. Οι οργανώσεις της αντιπολίτευσης ισχυρίστηκαν ότι στην επέμβαση αυτή έχασαν τη ζωή τους πέντε φοιτητές.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου