Η δέσμευση του Γιώργου Παπανδρέου, να αλλάξει το εκλογικό σύστημα και να εφαρμόσει το λεγόμενο γερμανικό, προσαρμοσμένο στα ελληνικά δεδομένα, είναι από τις πρώτες που έχει αναλάβει.Πρόκειται για ένα μικτό σύστημα και σύμφωνα με το προσχέδιο, που είδε το φως της δημοσιότητας, 180 βουλευτές θα εκλέγονται σε ισάριθμες μονοεδρικές περιφέρειες και 120 βουλευτές θα εκλέγονται από λίστα επικρατείας. Εχει καταλήξει σε αυτό το σύστημα όχι γιατί είναι πιο αντιπροσωπευτικό, ή πιο αναλογικό -η αναλογικότητά του είναι περίπου όση είναι και με το ισχύον σύστημα- αλλά για να καταπολεμήσει το λεγόμενο μαύρο πολιτικό χρήμα. Να μειωθούν δηλαδή οι δαπάνες εκλογής των υποψηφίων βουλευτών που είναι δυσθεώρητες και που τους οδηγούν συχνά σε σχέσεις διαπλοκής με οικονομικά συμφέροντα για να αντεπεξέλθουν.
Η αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου στηρίζεται στην εξής απλή σκέψη: Ο υποψήφιος βουλευτής μιας μονοεδρικής περιφέρειας 50.000 ψηφοφόρων δεν χρειάζεται πολλά χρήματα για να γίνει γνωστός, ενώ δεν έχει και εσωκομματικό ανταγωνισμό. Ομως ένας υποψήφιος μιας περιφέρειας π.χ. 2.000.000 ψηφοφόρων, όπως είναι η Β'Αθήνας, είναι προφανές ότι χρειάζεται να σπαταλήσει μια περιουσία για να γίνει γνωστός, να αντεπεξέλθει στον εσωτερικό ανταγωνισμό και να εκλεγεί.
Σαφής ο στόχος του Γ. Παπανδρέου· είναι ενταγμένος στον γενικότερο πολιτικό του στόχο, να καταπολέμησει τη διαφθορά σε όλα τα επίπεδα και την εξάρτηση των βουλευτών από οικονομικά συμφέροντα, που πλήττουν την αξιοπιστία της πολιτικής ζωής.
Ομως αυτή είναι μόνο η μια, η θετική πλευρά του θέματος. Υπάρχουν όμως και οι αθέατες για την ώρα πλευρές, που καθιστούν το σύστημα αυτό μη συμμετοχικό, με την έννοια της συμμετοχής του λαού στην εκλογή των εκπροσώπων του:
Πρώτον: περιορίζει δραστικά την ελευθερία του ψηφοφόρου να επιλέγει αυτός τον βουλευτή που θέλει. Και αυτό συμβαίνει γιατί καταργείται ο σταυρός προτίμησης και οι υποψήφιοι εκλέγονται με βάση τη σειρά που τα κόμματά τους θα τους τοποθετήσουν στα ψηφοδέλτια.
Δεύτερον: Αφαιρεί το δικαίωμα του υποψήφιου βουλευτή, να διεκδικήσει την ψήφο των ψηφοφόρων επί ίσοις όροις. Κι αυτό συμβαίνει γιατί η σειρά των υποψηφίων στις μονοεδρικές προκαθορίζεται από τα κόμματα και τους αρχηγούς των κομμάτων. Θα έχουμε δηλαδή ψηφοδέλτια με εκ των προτέρων γνωστούς αυτούς που θα εκλεγούν.
Τρίτον: Είναι ένα σύστημα αποθέωσης του αρχηγισμού στα κόμματα. Οι ψηφοφόροι ψηφίζουν μόνο το κόμμα τους αλλά ο αρχηγός είναι εκείνος που διορίζει επί της ουσίας πριν από τις εκλογές την Κοινοβουλευτική Ομάδα του κόμματός του. Προβλέπονται βεβαίως εσωκομματικές προκριματικές διαδικασίες για τη συγκρότηση των ψηφοδελτίων αλλά τη διαφάνεια και την αξιοπιστία της διαδικασίας κανένας δεν μπορεί θεσμικά και έγκυρα να τη διαφυλάξει.
Τέταρτον: Δημιουργεί υποψήφιους βουλευτές δύο ταχυτήτων, εκείνους των μονοεδρικών, που θα σηκώσουν το βάρος του προεκλογικού αγώνα σε κάθε περιφέρεια, και εκείνους της επικράτειας, που θα κάνουν προεκλογικό αγώνα... αφ' υψηλού.
Πέμπτον: Αποδυναμώνει τη δυναμική και τον χαρακτήρα της προεκλογικής περιόδου. Κι αυτό γιατί οι υποψήφιοι βουλευτές θα ξέρουν εκ των προτέρων, στη μεγάλη τους πλειονότητα, αν θα εκλεγούν ή αν δεν θα εκλεγούν...
Εκτον: Το σύστημα που προτείνει η κυβέρνηση, και το οποίο εμφανίζει ως μεγάλη θεσμική τομή, κανένα άλλο κόμμα δεν το υποστηρίζει. Η Ν.Δ. του Αντώνη Σαμαρά έχει δηλώσει ότι δεν θα το ψηφίσει αλλά και τα κόμματα της Αριστεράς δεν συμφωνούν. Πρόκειται για μεγάλο πλήγμα, καθώς ακόμα κι αν ψηφιστεί από τους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, θα έχει ημερομηνία λήξης. Οπότε δεν θα είναι ούτε τομή ούτε ανατροπή.
- , Ελευθεροτυπία, Δευτέρα 28 Δεκεμβρίου 2009
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου