Κυριακή 12 Δεκεμβρίου 2010

Της... μετάταξης γίνεται στο Δημόσιο

  • ΤΡΕΧΟΥΝ ΚΑΙ ΔΕΝ ΦΤΑΝΟΥΝ ΜΕ ΤΙΣ ΠΡΟΘΕΣΜΙΕΣ

Χωρίς ποιοτικά χαρακτηριστικά οι μετακινήσεις των υπαλλήλων. Αρχές του 2011 ανοίγει νέος «γύρος» σε ΔΕΚΟ - Αυτοδιοίκηση. Ενας στους 3 υπαλλήλους της Ο.Α. κατέληξε σε φορέα που τελεί υπό κατάργηση ή συγχώνευση


Σε λερναία ύδρα μοιάζει να εξελίσσεται το εγχείρημα της μετάταξης χιλιάδων υπαλλήλων στο Δημόσιο. Στο καραβάνι του μετακινούμενου προσωπικού προστίθενται όλο και περισσότεροι. Ξεκίνησε με τους 2.500 υπαλλήλους της Ολυμπιακής. Από αυτούς, όπως αποκαλύπτει η «Κ.Ε.», ένας στους τρεις κατέληξε σε φορέα που σήμερα τελεί υπό κατάργηση ή συγχώνευση! Επονται άλλοι 2.500 του ΟΣΕ, για τους οποίους η κυβέρνηση ακόμη δεν γνωρίζει ποια είναι τα κενά για να τους τοποθετήσει. Ο στόχος για μετάταξή τους εντός του μήνα θεωρείται πλέον ανέφικτος. Αγνωστο παραμένει και πόσοι ακόμη θα ακολουθήσουν από τις διάφορες ΔΕΚΟ.

Στην τοπική αυτοδιοίκηση φαίνεται ότι δεν θα αρκεστούν στις μετακινήσεις περίπου 19.000 υπαλλήλων. Ηδη φτάνουν μηνύματα για έναν νέο κύκλο μετατάξεων «υπεράριθμου προσωπικού». Ενδεχομένως και αυτοί να πάρουν το δρόμο προς το Δημόσιο. Με όλα αυτά κινδυνεύουν να παγώσουν δεύτερη συνεχόμενη χρονιά οι προσλήψεις. Αυτό γιατί, εάν τελικά εφαρμοστεί η συνταγή της τρόικας που θέλει τις μετατάξεις στο Δημόσιο να λογίζονται ως νέες προσλήψεις, είναι αμφίβολο εάν θα απομείνουν κάποιες κενές θέσεις για να καλυφθούν μέσω ΑΣΕΠ.

Το ερώτημα, βέβαια, είναι: θα αποκτήσουμε καλύτερες υπηρεσίες; Οι κατ' εξοχήν ειδικοί, στελέχη στη διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού στον ιδιωτικό τομέα, χαρακτηρίζουν την όλη διαδικασία ως πρόχειρη και προεξοφλούν ότι θα είναι και αντιπαραγωγική. Εχουν άδικο; Οι μετατάξεις γίνονται χωρίς κριτήρια αξιολόγησης. Δεν συνοδεύονται από προγράμματα μετεκπαίδευσης ή ανάπτυξης δεξιοτήτων. Οι υπάλληλοι κατανέμονται με βάση το πτυχίο ή το σχολικό απολυτήριο. Αρκούν τέτοια προσόντα για να θρέφουν το τέρας της γραφειοκρατίας.

Οσα δεν έκαναν μέσα σε ένα χρόνο τρέχουν να τα προλάβουν σε 15 εργάσιμες ημέρες! Μέχρι το τέλος του έτους πρέπει να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες μετάταξης τουλάχιστον 4.500 υπαλλήλων από την πρώην Ολυμπιακή, τον ΟΣΕ και τους υπό συγχώνευση φορείς και οργανισμούς του Δημοσίου. Αλλιώς, θα χρεωθούν ως νέες προσλήψεις στο 2011, υπακούοντας στον αυστηρό κανόνα του μνημονίου: μία για κάθε πέντε συνταξιοδοτήσεις.

Με τη γλώσσα των αριθμών υπολογίζεται ότι φέτος θα αποχωρήσουν από το Δημόσιο περίπου 40.000, γεγονός που θα επιτρέψει μόνον 8.000 νέες προσλήψεις ή μετατάξεις. Μέχρι σήμερα έχουν μετακινηθεί μόλις 1.000 από τους 2.500 της πρώην Ολυμπιακής, παρότι η εταιρεία έχει ιδιωτικοποιηθεί εδώ και περισσότερο από έναν χρόνο! Στην κυβέρνηση αισιοδοξούν ότι όλες οι υπόλοιπες θα δημοσιευθούν τις αμέσως επόμενες ημέρες στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης, καθώς οι περισσότερες πλέον είναι στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους.

Το παράδειγμα της Ολυμπιακής αποτελεί κακό προηγούμενο, παραδέχονται κυβερνητικά στελέχη και ρίχνουν τις ευθύνες στο «νόμο της Ν.Δ.». Υπόσχονται ότι οι διαδικασίες για τον ΟΣΕ -αλλά και στις υπόλοιπες ΔΕΚΟ- θα είναι ταχύρυθμες. Μάλλον είναι υπερβολικά αισιόδοξοι.

Στην περίπτωση των υπαλλήλων του σιδηροδρόμου ο προγραμματισμός έχει πάει πίσω τουλάχιστον κατά μία εβδομάδα. Ηδη έπρεπε να έχουν ανακοινωθεί οι κενές θέσεις για να ξεκινήσει η υποβολή των αιτήσεων. Ακόμη, όμως, δεν γνωρίζουν ποιες είναι οι ανάγκες των φορέων: Τα στοιχεία που απέστειλαν στο υπουργείο Εσωτερικών κρίθηκαν στην πλειονότητά τους ανεπαρκή, ενώ ορισμένοι δεν μπήκαν ούτε στον κόπο να απαντήσουν. Επικαλέστηκαν ότι δεν έχουν ολοκληρώσει την καταγραφή των ελλείψεών τους... Ατύπως δόθηκε νέα προθεσμία μέχρι τα μέσα της ερχόμενης εβδομάδας. Ακόμη και χθες αν είχαν συγκεντρώσει όλα τα στοιχεία, δύσκολο να βγουν οι προθεσμίες.

Αν η μάχη με το χρόνο είναι η μία πτυχή του θέματος, η άλλη έχει να κάνει με την απουσία βασικών ποιοτικών χαρακτηριστικών. Οι μετατάξεις στο Δημόσιο επί της ουσίας αντιμετωπίζονται αριθμητικά και ποσοτικά. Πόσο χαμηλά είναι ο πήχης; Λαμβάνεται υπ' όψιν μόνον το εκπαιδευτικό επίπεδο καθενός και τα χρόνια προϋπηρεσίας για να ενταχθούν στο ανάλογο μισθολογικό κλιμάκιο.

Εννοιες, όπως η περιγραφή θέσης, καθηκοντολόγιο, δεξιότητες, εμπειρία εξακολουθούν να είναι άγνωστες για ένα Δημόσιο, που υποτίθεται ότι θέλει να αλλάξει, να αξιοποιήσει το ανθρώπινο δυναμικό και να γίνει παραγωγικό. Ούτε προβλέπεται να περάσουν από κάποια εκπαίδευση προκειμένου να ανταποκριθούν καλύτερα στη νέα τους θέση. «Κάποια στιγμή ίσως σχεδιαστούν προγράμματα μέσω του ΕΣΠΑ», σκέφτονται κάποιοι στην κυβέρνηση. Προφανώς, επί του παρόντος δεν είναι το πρώτο τους μέλημα.

Ετσι, δεν αποτελούν έκπληξη διάφορες τραγελαφικές καταστάσεις που διαμορφώνονται. Περισσότεροι από 200 πιλότοι οδεύουν προς την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ), παρότι η ίδια η Υπηρεσία παραδέχεται ότι μόλις το 15% με 20% θα μπορούσε να αξιοποιήσει. Το ίδιο συμβαίνει και με τους μηχανικούς αεροσκαφών, 161 εκ των οποίων τοποθετήθηκαν την περασμένη εβδομάδα, πάλι στην ΥΠΑ. Το παράδοξο είναι ότι την ίδια ώρα η Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία (ΕΑΒ) «αιμορραγεί» λόγω συνταξιοδοτήσεων, θέλει εναγωνίως προσωπικό και δεν μπορεί να πάρει λόγω του παγώματος προσλήψεων. Και δεν προβλέπεται να πάνε μηχανικοί της Ολυμπιακής, αφού αυτό δεν περιελήφθη στον κατάλογο!

Για την ιστορία αναφέρουμε ότι η ΕΑΒ έχει ανεκτέλεστο έργο δεκάδων εκατ. ευρώ σε παραγγελίες ξένων και εγχώριων πελατών και απειλείται να κληθεί να πληρώσει ρήτρες αδυνατώντας να εκτελέσει τα συμβόλαια εντός χρονοδιαγραμμάτων.

Αποκορύφωμα όλων; Από την επεξεργασία των μέχρι σήμερα μετατάξεων από την πρώην Ο.Α. προκύπτει ότι ένας στους τρεις τοποθετήθηκε σε φορέα ή οργανισμό που τελεί υπό κατάργηση ή συγχώνευση! Οπως σε εφορίες στην επαρχία, τον ΗΛΠΑΠ, τον ΗΣΑΠ, την Οργανισμό Εργατικής Κατοικίας, δήμους, κοινότητες και περιφέρειες! Διόλου απίθανο εάν το προσεχές διάστημα βρεθούν να μετακινούνται εκ νέου...

Τι άλλο θα μπορούσε να συμβεί; Διαπιστώθηκε ότι αρκετοί της πρώην Ο.Α. εμφανίστηκαν να επιλέγουν υπό κατάργηση φορείς του υπουργείου Οικονομικών. Είχαν άραγε «εσωτερική πληροφόρηση», όπως κυκλοφορεί; Γιατί με αυτό τον τρόπο οδεύουν απ' ευθείας -αν και ακόμη δεν έχουν εκδοθεί τα σχετικά ΦΕΚ- σε θέσεις του περιζήτητου υπουργείου Οικονομικών! Ερωτηθείς κυβερνητικός αξιωματούχος επιβεβαίωσε το θέμα και ισχυρίστηκε ότι γίνονται προσπάθειες να τους αλλάξουν θέσεις. Ευσεβείς πόθοι; Η νομοθεσία, προς το παρόν, δεν το προβλέπει, οπότε...

Στο πόδι όλη η διαδικασία

Πώς βλέπουν το εγχείρημα οι επαγγελματίες που ασχολούνται με την επιλογή και διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού

Αντιπαραγωγικό, ανώφελο, χωρίς ποιοτικά κριτήρια και στόχους χαρακτηρίζουν το εγχείρημα των χιλιάδων μετατάξεων στο Δημόσιο εξειδικευμένα στελέχη εταιρειών που κάνουν αυτή τη δουλειά στον ιδιωτικό τομέα, καθώς ασχολούνται με την επιλογή και τη διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού.

«Με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, το Δημόσιο δεν θα έχει κανένα απολύτως όφελος από τις μετακινήσεις τόσων χιλιάδων εργαζομένων» απαντά ο Μ. Σερασκέρης, γενικός διευθυντής της «Creme de la Creme». «Δεν καλύπτουν τις ανάγκες για παραγωγικότητα, αλλά περιορίζονται στην ποσοτική ανάγκη πλήρωσης κενών θέσεων» συμπληρώνει.

Βασική αρχή στη διοίκηση μιας επιχείρησης, τουλάχιστον αυτών που επιθυμούν να διατηρούν ένα σοβαρό προφίλ, είναι να επικεντρώνεται στο προσωπικό. Αυτό, άλλωστε, διδάσκεται στους πρωτοετείς φοιτητές στα αντίστοιχα πανεπιστήμια. Το προσωπικό διαδραματίζει νευραλγικό ρόλο, αναγκαίο ώστε να συνεισφέρει στην επίτευξη των ιδεατών στόχων μιας επιχείρησης. Στα δε επίσημα εγχειρίδια για την αξιολόγηση του προσωπικού στον ιδιωτικό τομέα, αναφέρεται ότι η διαδικασία αφορά: «την απόδοση του προσωπικού (με μετρήσιμες επιδόσεις), τις ικανότητες των εργαζομένων (οι δυνατότητές τους με στόχο την αποτελεσματικότερη ανάθεση αρμοδιοτήτων) και την εργασιακή συμπεριφορά (κυρίαρχα στοιχεία του χαρακτήρα τους)». Παράμετροι μάλλον άγνωστες στο Δημόσιο.

«Μόνο όταν υπάρχει διαθέσιμη η εικόνα της απόδοσης και των δυνατοτήτων κάθε εργαζομένου μπορεί να αξιοποιηθεί στον μέγιστο βαθμό το ανθρώπινο δυναμικό. Ετσι ώστε, σε τελική ανάλυση, να είναι ικανοποιημένος τόσο ο επιχειρηματίας, με μια θετική πορεία της επιχείρησης, όσο και οι ίδιοι οι εργαζόμενοι, με την προσωπική τους εξέλιξη στο εταιρικό περιβάλλον» σχολιάζει η Μάρθα Μυλωνά, πρόεδρος του Συνδέσμου Διευθυντών Ανθρώπινου Δυναμικού Ελλάδος και διευθύντρια ανθρώπινου δυναμικού της πολυεθνικής DDB. «Δεν είμαι πεπεισμένη», επισημαίνει η ίδια, «ότι μια τέτοια διαδικασία στον δημόσιο τομέα θα έχει αποτελέσματα στην αύξηση της παραγωγικότητας. Θα περίμενε κανείς ότι θα περιελάμβανε την αξιολόγηση του προσωπικού και καταγεγραμμένους στόχους με ποσοτικά και ποιοτικά κριτήρια».

«Η πολιτική απόφαση που έχει ληφθεί υλοποιείται εντελώς πρόχειρα και δεν έχει κανένα απολύτως επιστημονικό έρεισμα. Χωρίς αξιολόγηση εργαζομένων, δεξιοτήτων, γνώσεων, αλλά και των ουσιαστικών επιθυμιών τους» σημειώνει η Βενετία Κουσία, διευθύνουσα σύμβουλος της Manpower. «Αν περισσεύουν κάποιοι υδραυλικοί, δεν τους κάνω π.χ. τραυματιοφορείς ή υπαλλήλους γραφείου, επειδή στο Δημόσιο απαιτείται ως τυπικό προσόν απλώς το απολυτήριο του λυκείου. Εκτός από τις ανάγκες σε κενές θέσεις, πρέπει να εξετάσεις και την κατάσταση του υφιστάμενου προσωπικού -όπως την ηλικία των μεταταχθέντων, τη διάθεση για εργασία, τον χαρακτήρα- και να το εκπαιδεύσεις στα νέα του καθήκοντα. Είναι αδιανόητο να μετακινείς ανθρώπινα κορμιά, με ποσοτικά χαρακτηριστικά, λες κι είναι πιόνια σε σκακιέρα» καταλήγει η ίδια.

Σε αρκετές περιπτώσεις, μάλιστα, εισέρχεται ο ψυχολογικός παράγοντας. «Σε μεγάλες διοικητικές μετακινήσεις εργατικού πληθυσμού σε νέες υπηρεσίες και νέα καθήκοντα παρατηρείται το δυσάρεστο φαινόμενο της "απώλειας ηθικού" των μετακινουμένων» υπογραμμίζει ο Μ. Σερασκέρης και περιγράφει: «Αισθάνονται ξένοι στο νέο περιβάλλον, συχνά οι "παλιοί" τους αντιμετωπίζουν ως παρείσακτους. Υπό κανονικές συνθήκες, η διαδικασία συνοδεύεται από την ανάγκη μιας ομαλής προσαρμογής και ταυτόχρονης εκπαίδευσης, που διαρκούν περίπου τέσσερις μήνες. Σε καμία περίπτωση μερικές ημέρες».

Το σχέδιο ακολουθεί τη ρήση «βλέποντας και κάνοντας». Προτεραιότητα για την κυβέρνηση είναι οι αθρόες μετατάξεις προσωπικού. Δεν επενδύει στην αξιολόγηση και τη μετεκπαίδευση των εργαζομένων, όπως απαιτούν οι σύγχρονες δομές διοίκησης. Η πολιτική που ακολουθείται στοχεύει αποκλειστικά στη διατήρηση των θέσεων εργασίας. Οχι μόνο δεν μειώνεται έτσι η γραφειοκρατία, αλλά γιγαντώνεται.

Τοπική αυτοδιοίκηση: Τώρα 19.000, έπονται κι άλλοι!

Αντίστροφη μέτρηση για την «καλλικράτεια» μεταρρύθμιση, που από τον σχεδιασμό περνάει στο πεδίο της εφαρμογής.

Οι περίπου 19.000 εθελοντικές και υποχρεωτικές μετατάξεις ολοκληρώνονται τις επόμενες ημέρες, αλλά στην πορεία αναμένεται ότι θα προκύψουν και νέες.

Πόσες και πού, προς το παρόν είναι άγνωστο. Ορισμένοι δήμαρχοι έχουν ήδη απευθυνθεί στο υπουργείο Εσωτερικών διαπιστώνοντας ότι διαθέτουν πλεονάζον προσωπικό και προτείνουν να το πάρει το Δημόσιο. Αλλοι πάλι αναφέρουν ότι υπάρχουν σοβαρά κενά σε υπηρεσίες. Εκ των πραγμάτων, λοιπόν, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο για νέο κύκλο μετατάξεων, χωρίς προς το παρόν να προσδιορίζει τον χρόνο και το εύρος του. Τι περιμένουν;

Την αποτύπωση της ανθρωπογεωγραφίας στην αυτοδιοίκηση, που αναμένεται να δώσει μια εκτεταμένη απογραφή, που δεν θα περιοριστεί μόνο στο προσωπικό. Μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου οι δήμοι θα κληθούν να ακτινογραφήσουν όλα τα του οίκου τους: απογραφή των παγίων, των υποχρεώσεων και των απαιτήσεων από τρίτους.

Με βάση αυτά, το υπουργείο Εσωτερικών πλέον θα γνωρίζει την πραγματική κατάσταση των 325 δήμων και την «προίκα» που κληρονόμησαν από τους «καποδιστριακούς». Πρώτη φορά θα τεθούν δείκτες παρακολούθησης, για παράδειγμα, το ποσοστό μισθοδοσίας καθενός επί των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων (ΚΑΠ). Από αυτό και μόνο θα προκύπτει το πλεονάζον προσωπικό. Κάποιοι άλλοι δείκτες θα παρακολουθούν τα ποσά που εισπράττονται από το κράτος και από τους νομοθετημένους φόρους που υποχρεώνεται να συγκεντρώνει από μόνος του κάθε δήμος.

«Μέχρι σήμερα οι δήμαρχοι είχαν βρει τον εύκολο τρόπο να κάνουν κοινωνική πολιτική. Μπορούσαν να μην εισπράττουν καθόλου τέλη, διαγράφοντας χρέη κατά την κρίση τους και δημιουργώντας τεράστια ελλείμματα στο ταμείο τους» διαπιστώνει ο Γ. Ντόλιος, υφυπουργός Εσωτερικών. «Ο ελεγκτής νομιμότητας είναι πλέον υποχρεωμένος να ελέγχει όλες τις εισπράξεις και το κράτος θα έχει εικόνα» συμπληρώνει, σκιαγραφώντας παράλληλα πώς δημιουργήθηκαν οι μαύρες τρύπες: «Ελεγαν, δηλαδή, ότι "10 εκατ. εισπράττω από το κράτος και άλλα 10 από δικά μου τέλη". Με βάση τον προϋπολογισμό των 20 εκατ. ευρώ ανέθεταν και υλοποιούσαν έργα. Δεν εισέπρατταν, όμως, τα δικά τους τέλη και κατέφευγαν σε δάνεια για να καλύψουν τα ελλείμματα».

Σε πρώτη φάση, πάντως, το μεγάλο στοίχημα είναι να δημιουργηθούν οι νέοι οργανισμοί σε περιφέρειες και δήμους. Για τις 13 περιφέρειες και τις 7 αποκεντρωμένες κρατικές διοικήσεις τις επόμενες ημέρες θα εκδοθούν τα σχετικά προεδρικά διατάγματα. Στους δήμους έχουν εκπονηθεί 10 σχέδια οργανισμών, προκειμένου να χρησιμοποιηθούν κατά περίπτωση ως πιλοτικά μοντέλα. Εντός του πρώτου εξαμήνου κάθε δημοτικό συμβούλιο θα έχει επιλέξει και ψηφίσει τον δικό του οργανισμό, τις θέσεις του οποίου θα καλύψουν οι δημοτικοί υπάλληλοι. Οι αισιόδοξες εκτιμήσεις θέλουν οι περισσότεροι δήμοι να έχουν ολοκληρώσει τις διαδικασίες εντός του Φεβρουαρίου.

Αισιόδοξη, επίσης, φαντάζει η προσδοκία που θέλει -κατά τον σχεδιασμό- την πρώτη κιόλας εργάσιμη ημέρα του έτους όλους τους υπαλλήλους σε περιφέρειες και δήμους να βρίσκονται στις νέες τους θέσεις, όπως αυτές προέκυψαν από τις μετατάξεις. Υπάρχει και μια μικρή λεπτομέρεια, που ίσως δεν έλαβαν υπ' όψιν τους τεχνοκράτες: πόσο σίγουρο είναι ότι θα βρίσκονται στα πόστα τους και δεν θα πάρουν, ως είθισται τέτοιες γιορτινές μέρες, άδεια από τη σημαία;

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου