Η αδυναμία της δημόσιας διοίκησης να συλλέξει τα έσοδα από φόρους και να παράξει αξιόπιστα στατιστικά στοιχεία για τα οικονομικά κυρίως του ευρύτερου δημόσιου τομέα αποτελούν τις βασικές εστίες προβληματισμού της τρόικας, εν όψει της κατάρτισης του νέου προϋπολογισμού, αλλά και εν γένει της υλοποίησης του Μνημονίου.
Η αδυναμία αυτή δεν επιτρέπει στο οικονομικό επιτελείο και στους ξένους εμπειρογνώμονες να κάνουν ασφαλείς εκτιμήσεις για την πορεία των δημοσιονομικών μεγεθών και να συμφωνήσουν εγκαίρως σε μέτρα αντιστάθμισης των αποκλίσεων. Αυτό αντανακλάται και στο γεγονός ότι το προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2011, που θα κατατεθεί αύριο στη Βουλή, θα περιλαμβάνει τα μεγέθη που έχει θέσει ως στόχο το Μνημόνιο (μείωση του ΑΕΠ 4% φέτος και 2,6% το 2011, έλλειμμα 18,5 δισ. ευρώ το 2010 και 17,065 δισ. ευρώ τον επόμενο χρόνο). Ωστόσο, όλα αυτά θα αναθεωρηθούν τον Νοέμβριο, στο τελικό σχέδιο του προϋπολογισμού, που θα βασίζεται σε νεότερες και ασφαλέστερες εκτιμήσεις για τα μεγέθη του 2010, δεδομένου ότι θα έχουν ενσωματωθεί και τα τελευταία επικαιροποιημένα στοιχεία για τα έσοδα και τις δαπάνες.
Τα οικονομικά του ευρύτερου δημόσιου τομέα και κυρίως των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης παραμένουν εν πολλοίς terra incognita. Το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους δεν γνωρίζει το έλλειμμά τους, τα συσσωρευμένα χρέη τους και τις υποχρεώσεις που έχουν αναλάβει. Την Παρασκευή ενσωματώθηκαν στο δημόσιο χρέος οι οφειλές του ΕΛΓΑ και του ΟΠΕΚΕΠΕ, ύψους 4 δισ. ευρώ. Παραμένουν εκτός, αλλά όχι για πολύ ακόμη, τα χρέη των ΔΕΚΟ. Επίσης, εξαιτίας του πρότερου ανέντιμου βίου της Ελλάδας, η τρόικα έχει επιφυλάξεις για το εάν και η κεντρική διοίκηση εμφανίζει όλες τις υποχρεώσεις που έχει έναντι του ιδιωτικού τομέα, όπως επιστροφές ΦΠΑ, οφειλές για προμήθειες κ.λπ. Ετσι, στις εκτιμήσεις τους για το φετινό έλλειμμα έχουν περιλάβει ένα ποσό για τέτοιου τύπου υποχρεώσεις, που ενδεχομένως είναι ακόμη αφανείς. Ωστόσο, αναγνωρίζουν ότι αυτό το ποσό έχει οριστεί αυθαίρετα και δεν αποκλείεται να αποδειχθεί ανεπαρκές.
Αλλος παράγοντας ανησυχίας είναι ότι τα φορολογικά μέτρα που έχουν ληφθεί δεν αποδίδουν τα προσδοκώμενα έσοδα. Επιφυλάξεις υπάρχουν και για την απόδοση της περαίωσης και της ρύθμισης των ληξιπρόθεσμων οφειλών. Το οικονομικό επιτελείο προσδοκά ότι θα εισπράξει φέτος 700 - 800 εκατ. ευρώ. Η τρόικα, όμως, προκειμένου να μη γευθεί μια ακόμη μεγάλη απογοήτευση από τον αναποτελεσματικό φοροεισπρακτικό μηχανισμό, προσγειώνει τις προσδοκίες της στα 300 εκατ. ευρώ.
Η άρση αυτών των δύο παραγόντων αβεβαιότητας το ταχύτερο δυνατό θεωρείται από τους δανειστές μας καθοριστικής σημασίας για δύο λόγους:
1. Για να εφαρμοστεί ομαλά το Μνημόνιο. Η επίτευξη του στόχου για το έλλειμμα φέτος και τον επόμενο χρόνο είναι αδιαπραγμάτευτη. Το ζήτημα είναι να μην υποχρεώνεται διαρκώς να καταφεύγει η κυβέρνηση στη λήψη πρόσθετων μέτρων (όπως η περικοπή των δημοσίων επενδύσεων), που επιτείνουν την ύφεση. Αλλωστε, η μετρολογία και οι αλλεπάλληλες ανακοινώσεις συμπληρωματικών μέτρων επιβαρύνουν το οικονομικό κλίμα και αυτό από μόνο του είναι ανασταλτικός παράγοντας στην ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας.
2. Για να επιστρέψει το ταχύτερο δυνατό η Ελλάδα στις αγορές. Προς αυτή την κατεύθυνση, ο πρώτος στόχος είναι να αποτραπεί μια υποβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησης από τη Fitch (τη μόνη από τους διεθνείς οίκους που δεν αξιολογεί ως «σκουπίδια» τα ελληνικά ομόλογα) στο προσεχές διάστημα και έως το τέλος του έτους. Για να αποτραπεί οριστικά κάτι τέτοιο, θα πρέπει να αρθεί και η παραμικρή αμφιβολία για την επίτευξη των στόχων. Στη συνέχεια και υπό την αίρεση των εξελίξεων στην υπόλοιπη Ευρώπη, η Ελλάδα μπορεί να ελπίζει σε μια αναβάθμιση της πιστοληπτικής της αξιολόγησης στο πρώτο εξάμηνο του 2011, γεγονός που θα της ανοίξει τον δρόμο για μια προσεκτική επιστροφή στις αγορές στο τελευταίο τρίμηνο του επόμενου έτους. Αυτός ο σχεδιασμός της τρόικας αποτυπώνεται στην έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, που προβλέπει έκδοση ομολόγων 4,4 δισ. ευρώ το 2011, και κινδυνεύει να ανατραπεί εξαιτίας των αδυναμιών του κρατικού μηχανισμού.
- Του Βασιλη Zηρα, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, Kυριακή, 3 Oκτωβρίου 2010
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου