Σταυρόλεξο για λίγους το προσχέδιο και τα έσοδα

Φόβους για το αύριο στην οικονομία εκφράζουν υπουργοί της κυβέρνησης

• Του Κ.Π. Παπαδιοχου, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, Kυριακή, 3 Oκτωβρίου 2010

Διάχυτη είναι πλέον η αγωνία στο κυβερνητικό επιτελείο, ενόψει του νέου προϋπολογισμού, η κατάρτιση του οποίου έχει πλέον χαρακτηριστικά δύσκολου «σταυρόλεξου», με πρόσθετο στοίχημα να θεωρείται για το Μέγαρο Μαξίμου η αποδοχή του από την ευρισκόμενη σε έκρυθμη κατάσταση, Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ.

Στη σύσκεψη που έγινε υπό την προεδρία του κ. Γ. Παπανδρέου, την περασμένη Τρίτη, ουσιαστική συζήτηση δεν έγινε για τα βασικά μεγέθη του νέου προϋπολογισμού, καθώς ο υπουργός Οικονομικών κ. Γ. Παπακωνσταντίνου δεν ήταν σε θέση να παρουσιάσει σαφή εικόνα για την πορεία των εσόδων το τρέχον έτος.

Ομως, ελάχιστοι από τους παριστάμενους υπουργούς εμφανίστηκαν να συμμερίζονται την αισιοδοξία του για την επίτευξη των φετινών στόχων, αλλά και για τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας το 2011. Κορυφαία κυβερνητικά στελέχη, από τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης κ. Θ. Πάγκαλο, μέχρι τους κ. Ευαγγ. Βενιζέλο και Δ. Ρέππα, φέρονται ιδιαίτερα προβληματισμένοι για τις εξελίξεις, ενώ ανάλογο κλίμα επικρατεί στους κόλπους της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΠΑΣΟΚ.

Η πρώτη ένσταση που διατυπώνεται είναι ότι η κυβέρνηση εμφανίζεται και το 2011 να επενδύει στην άντληση εσόδων από πηγές όπως η περαίωση και οι ημιυπαίθριοι, που είναι όμως αβέβαιο ότι τελικώς θα εισπραχθούν. Ανάλογο πρόβλημα υπήρξε εξάλλου και φέτος, όπου η «μαύρη τρύπα» των εσόδων αποδείχθηκε πολύ μεγαλύτερη του αναμενομένου, με πρόσθετη περιπλοκή ότι ένα χρόνο μετά την ανάληψη της εξουσίας η κυβέρνηση δεν έχει μπορέσει να «ανασυγκροτήσει» τις εφορίες.

Δεύτερον, πολλοί στο κυβερνητικό στρατόπεδο εκφράζουν φόβους ότι η ύφεση θα είναι βαθύτερη απ' ό,τι εκτιμά το οικονομικό επιτελείο. Μάλιστα, στο παρασκήνιο ασκείται πλέον κριτική, τόσο στην τρόικα, όσο και στο Μέγαρο Μαξίμου, ότι το Μνημόνιο εστιάστηκε περισσότερο απ' ό,τι έπρεπε σε ζητήματα δημοσιονομικής προσαρμογής, υποτιμώντας το σκέλος της ανάπτυξης, που όμως είναι επίσης κρίσιμο, προκειμένου η ελληνική οικονομία να αποκτήσει και πάλι την εμπιστοσύνη των αγορών.

Τρίτον, ο ευρύτερος οικονομικός σχεδιασμός της κυβέρνησης εμφανίζεται κατώτερος των έκτακτων περιστάσεων που βιώνει η χώρα. Οπως σημειώνει έμπειρο στέλεχος, «θα έπρεπε να τρέχουμε με εκατόν τριάντα χιλιόμετρα την ώρα και εμείς δεν πηγαίνουμε ούτε με τριάντα».

Στη συγκεκριμένη κατεύθυνση επισημαίνονται, μεταξύ άλλων, η μετ' εμποδίων απελευθέρωση των οδικών μεταφορών, οι καθυστερήσεις στο άνοιγμα των άλλων κλειστών επαγγελμάτων, η δυστοκία στο μέτωπο των συγχωνεύσεων στον τραπεζικό τομέα, η άτολμη μείωση της φορολογίας των επιχειρήσεων και η εικόνα που μεταδίδει η κυβέρνηση ότι επικεντρώνεται αποκλειστικά στις μεγάλες επενδύσεις «τύπου Κατάρ», ενώ η οικονομία έχει ανάγκη έντονης κινητικότητας και σε χαμηλότερα επίπεδα.

• Μεταστροφή κλίματος

Η τελευταία, αλλά εξαιρετικά σημαντική ένσταση που διατυπώνεται στην «Ιερουσαλήμ του ΠΑΣΟΚ» είναι ότι η κυβέρνηση παραμένει εδώ και μήνες εγκλωβισμένη στην ακατάσχετη μετρολογία, ενώ δεν μπορεί να παρουσιάσει ένα συνεκτικό πλαίσιο για την «επόμενη ημέρα» του Μνημονίου. Πολλά κυβερνητικά στελέχη εκφράζουν τον φόβο, ότι εντός του 2011 οι αντοχές της κοινής γνώμης θα αρχίσουν να κάμπτονται, με αποτέλεσμα η φθορά του κυβερνώντος κόμματος να είναι ραγδαία. Υπενθυμίζουν μάλιστα, πως ο κ. Κ. Καραμανλής το καλοκαίρι του 2008 είχε προβάδισμα έναντι του ΠΑΣΟΚ της τάξης των πέντε περίπου ποσοστιαίων μονάδων και σε λιγότερο από έξι μήνες, η Ν.Δ. υπολειπόταν σημαντικά του τότε κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Κατά τις ανωτέρω πηγές, προάγγελος αυτής της μεταστροφής είναι το βαρύ κλίμα στους κόλπους της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΠΑΣΟΚ. Η κριτική που ασκήθηκε στην περαίωση από ιστορικά στελέχη, όπως οι κ. Απ. Κακλαμάνης, Βάσω Παπανδρέου, αλλά και έμπειρους βουλευτές, μεταξύ των οποίων οι κ. Γ. Φλωρίδης, Κ. Καρτάλης και Τόνια Αντωνίου, κατά πολλούς αποτελεί προαναγγελία των δυσκολιών που θα αντιμετωπίσει το Μέγαρο Μαξίμου κατά την ψήφιση του προϋπολογισμού.

Επίσης, μετά τις αντιδράσεις που κατεγράφησαν με το νομοσχέδιο για την περαίωση, η κυβέρνηση φαίνεται ότι έχει απολέσει οριστικά το «όπλο» να νομοθετεί με τη διαδικασία του κατεπείγοντος.