Πλήρωσε τα τέλη αυτοπροσώπως

• Η αναδίπλωση της κυβέρνησης στο θέμα των τελών κυκλοφορίας των παλιών αυτοκινήτων, με αναγνώριση του λάθους από τον ίδιο τον πρωθυπουργό, ερμηνεύθηκε ως κίνηση πολιτικού θάρρους φαινόμενο όχι και πολύ συνηθισμένο για τα ελληνικά δεδομένα.

Αποκαλύπτει όμως το έλλειμμα συντονισμού που ταλαιπωρεί την κυβέρνηση από την πρώτη στιγμή, με συνέπεια, πολλές φορές, οι καλές προθέσεις να εξουδετερώνονται από την ασυνεννοησία που επικρατεί στο κυβερνητικό σχήμα.

Ο Γ. Παπανδρέου για να δικαιολογήσει την επιλογή στάθηκε στην απουσία δημόσιας διαβούλευσης επειδή «όλα αναγκαστικά έγιναν γρήγορα». Ωστόσο δεν χρειαζόταν να μιλήσουν οι πολίτες μέσω του Ιντερνετ για να φανεί πόσο άδικο ήταν το μέτρο. Τα μηνύματα δυσαρέσκειας ήταν ευανάγνωστα και προέρχονταν απ' όλους τους χώρους: Η Ν.Δ. ήταν αρνητική, το ΚΚΕ εγκάλεσε την κυβέρνηση γιατί «πλήττει τα φτωχά λαϊκά στρώματα», ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ έκανε λόγο για «την πράσινη ανάπτυξη που εξελίσσεται σε πράσινη επιδρομή». Ενστάσεις όμως διατυπώθηκαν εγκαίρως, στο πιο επίσημο επίπεδο, και από κυβερνητικούς αξιωματούχους.

Πολλά κυβερνητικά στελέχη στις άτυπες συνεδριάσεις του υπουργικού συμβουλίου είχαν εκφράσει τις αντιρρήσεις τους για τη ρύθμιση και είχαν ζητήσει να επανεξεταστεί. Οι υπεύθυνοι για την απόφαση ήταν ο υπουργός Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου και η υπουργός Περιβάλλοντος Τίνα Μπιρμπίλη. Παρά τα όσα θρυλούνται περί χειραγώγησης της Τίνας Μπιρμπίλη από τον Γ. Παπακωνσταντίνου, φαίνεται πως υπήρξε συναντίληψη για τα τέλη.

Ο πρώτος κινήθηκε με άξονα τη λογική ότι έπρεπε να αυξηθούν τα έσοδα του κράτους σε μια περίοδο δημοσιονομικής στενότητας και με τις Βρυξέλλες να πιέζουν για δείγματα γραφής, ενώ η Τίνα Μπιρμπίλη επικαλέστηκε περιβαλλοντικούς λόγους. Και οι δύο από την πλευρά τους είχαν δίκιο, ωστόσο δεν υπολόγισαν τις κοινωνικές αντιδράσεις. Και ήταν έντονες.

Αυτό συνέβη γιατί η πρωτοβουλία τους δεν ετέθη στη δοκιμασία της συζήτησης στο κυβερνητικό επιτελείο, ενώ αγνοήθηκαν οι συστάσεις παραγόντων των δύο υπουργείων προς τους προϊσταμένους τους, όπως επίσης και το κλίμα δυσφορίας που μετέφεραν από τις περιφέρειές τους οι βουλευτές του κινήματος. Οι βουλευτές τα έλεγαν στον γραμματέα της κοινοβουλευτικής ομάδας Χ. Παπουτσή, αυτός με τη σειρά του ενημέρωνε το μέγαρο Μαξίμου, αλλά για να αλλάξει η γραμμή έπρεπε να πλημμυρίσουν οι εφορίες με πολίτες που κατέθεταν οργισμένοι τις πινακίδες των παλιών Ι.Χ τους.

Το εντυπωσιακό στην όλη υπόθεση είναι ότι όταν οι υπουργοί ζητούσαν από τον Γ. Παπακωνσταντίνου και την Τίνα Μπιρμπίλη να εξηγήσουν τη συγκεκριμένη πολιτική τους ο πρωθυπουργός δεν έπαιρνε θέση, με συνέπεια οι παριστάμενοι να σχηματίσουν την εντύπωση ότι γνώριζε και είχε εγκρίνει τη σχετική απόφαση.

Δεν είναι η πρώτη φορά που εμφανίζονται διαφορετικές προσεγγίσεις σε σοβαρά θέματα. Σε αρκετές μάλιστα περιπτώσεις οι διαφωνίες βγήκαν προς τα έξω. Για παράδειγμα, έχουν προηγηθεί: οι κόντρες υπουργών για το χειρισμό της απεργίας στο λιμάνι που έφερε την κυβέρνηση σε δύσκολη θέση απέναντι στην κινεζική εταιρεία και εσχάτως οι συγκρούσεις για το ποιος θα πληρώσει το κόστος της εθελούσιας εξόδου των λιμενεργατών.

Αντεγκλήσεις και γκρίνιες

Παράλληλα υπάρχουν οι αντεγκλήσεις για το πάγωμα των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων, η περιρρέουσα αίσθηση ότι στην κυβέρνηση υπάρχουν δύο στρατηγικές για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης (η σκληρή και η ήπια), η φημολογία ότι το οικονομικό επιτελείο δεν έχει την πολιτική στήριξη που απαιτείται στην παρούσα φάση, οι γκρίνιες για την καθυστέρηση στη στελέχωση του κυβερνητικού μηχανισμού και για τις ιμπεριαλιστικές τάσεις ορισμένων υπουργών έναντι των υφυπουργών τους.

Στη συνάντησή του με τους δημοσιογράφους την Τρίτη το μεσημέρι στο Μαξίμου, ο Γ. Παπανδρέου, αναφερόμενος στο θέμα των τελών κυκλοφορίας, είπε ότι «είμαστε μια κυβέρνηση που ακούει και αναγνωρίζει τα λάθη της». Στη ίδια σύναξη και λίγο αργότερα, για άλλο όμως ζήτημα, σημείωσε ότι «όταν ληφθεί μια απόφαση, αυτή είναι οριστική και μ' αυτήν προχωράμε». Το ζήτημα είναι πότε και πώς λαμβάνεται η απόφαση.

ΤΑΣΟΣ ΠΑΠΠΑΣ, Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, Κυριακή 3 Ιανουαρίου 2010