«Θέλετε διαφάνεια; Απόδειξη»

• Του ΤΑΣΟΥ ΠΑΠΠΑ, Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, Κυριακή 13 Δεκεμβρίου 2009

Η κοινή στάση όλων των κομμάτων κατά της διαφθοράς και η αντιμετώπισή της ως ιδιαίτερου μετώπου για την εξυγίανση της οικονομίας με συγκεκριμένα μέτρα. Αυτή είναι η επιδίωξη του Γ. Παπανδρέου στη σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών υπό τον πρόεδρο της Δημοκρατίας.

Για να απαντήσει, μάλιστα, στις προκαταβολικές αιτιάσεις ότι η πρότασή του είναι επικοινωνιακός αντιπερισπασμός, ο πρωθυπουργός θα προσέλθει στη συνεδρίαση της Τρίτης με εξειδικευμένες εισηγήσεις: «Δεν θέλουμε μια ακαδημαϊκού τύπου συζήτηση, με περιγραφές και διαπιστώσεις. Ηρθε η ώρα των αποφάσεων κι εκεί θα κριθούμε όλοι», τονίζει με έμφαση στην «Κ.Ε.» πηγή του Μαξίμου.

Βεβαίως, από την πρωτοβουλία Παπανδρέου δεν λείπει η υστεροβουλία. Εκτιμά ότι τα άλλα κόμματα δεν είναι έτοιμα να δεχθούν -το καθένα για διαφορετικούς λόγους- ορισμένες από τις ρυθμίσεις που θα προτείνει, με συνέπεια να εκτεθούν στην κοινή γνώμη. Και, επιπλέον, η επικέντρωση του δημόσιου διαλόγου στη διαφθορά, σε περίοδο αντιδημοφιλών μέτρων στην οικονομία, δίνει ανάσα στην κυβέρνηση.

Το πλαίσιο που θα εισηγηθεί ο πρωθυπουργός διαρθρώνεται σε προτάσεις για τη διαφάνεια σε έξι μέτωπα: στη νομοθεσία, στα δημοσιονομικά, στη δημόσια διοίκηση, στα δημόσια έργα και τις προμήθειες, στη χρηματοδότηση των κομμάτων και στα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Ειδικότερα:

1 Στο πεδίο της νομοθεσίας, ήδη έχουν γίνει κάποια βήματα, όπως η διαβούλευση για κάθε σχέδιο νόμου. Θα προστεθεί η αναλυτική αξιολόγηση των επιπτώσεων του νόμου στην οικονομία, στην κοινωνία και στο περιβάλλον, ενώ έχει εξαγγελθεί από τον πρόεδρο της Βουλής, Φ. Πετσάλνικο, ότι θα απαγορεύεται η κατάθεση τροπολογιών μετά το κλείσιμο της συζήτησης στην κοινοβουλευτική επιτροπή.

2 Στα δημοσιονομικά, θα προταθεί η παρακολούθηση της εκτέλεσης του προϋπολογισμού από ειδική κοινοβουλευτική επιτροπή. Τα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου που ασκούν δημόσια υπηρεσία, όπως και οι δημοτικές επιχειρήσεις, θα υπαχθούν σε νέο σύστημα ελέγχου των δαπανών τους.

3 Στη δημόσια διοίκηση θα εξασφαλιστεί ελεύθερη πρόσβαση όλων των πολιτών στις απαραίτητες πληροφορίες, ενώ θα προσδιοριστούν θεσμικά οι υποχρεώσεις και τα δικαιώματα του πολίτη, ώστε να περιοριστεί η υποκειμενική κρίση της διοίκησης. Τα ΚΕΠ θα αναβαθμιστούν και θα καθιερωθεί σύστημα αποτίμησης της απόδοσης των υπαλλήλων.

4 Καθολική θα γίνει η υποχρέωση δημοσιοποίησης στο Διαδίκτυο όλων των πράξεων του Δημοσίου, σχετικές με προμήθειες ή παροχές υπηρεσιών προς το Δημόσιο, καθώς και των απευθείας αναθέσεων. Υποχρεωτική θα είναι και η δημόσια διαβούλευση πριν από την έκδοση διακηρύξεων μεγάλων δημόσιων συμβάσεων ενώπιον της αναθέτουσας αρχής. Ειδικό τμήμα του Συμβουλίου Επικρατείας κατάλληλα στελεχωμένο θα αναλαμβάνει τον προληπτικό έλεγχο της διακήρυξης των μεγάλων συμβάσεων. Θα καθιερωθεί, τέλος, μεγαλύτερη εμπλοκή της Βουλής στις συμβάσεις μεγάλης σημασίας και στα εξοπλιστικά.

5 Κύρια πηγή χρηματοδότησης των κομμάτων προτείνεται να είναι το κράτος, ενώ η ιδιωτική χρηματοδότηση πρέπει να περιοριστεί σε εισφορές μελών και φίλων, οι οποίες θα είναι ονομαστικές. Ειδικές ρυθμίσεις θα υπάρξουν για τις προεκλογικές δαπάνες κομμάτων και υποψηφίων, ενώ θα ουσιαστικοποιηθεί ο έλεγχος των δηλώσεων «πόθεν έσχες».

6 Στη «ζούγκλα» των ΜΜΕ θα ανιχνευθούν αποτελεσματικοί τρόποι ώστε να ελεγχθούν οι πηγές και η ροή της χρηματοδότησής τους, καθώς και η ίδια η βιωσιμότητά τους. Ισχυρή εξουσιοδότηση θα δοθεί στο ΕΣΡ και στην Επιτροπή Ανταγωνισμού.

*Ο πρωθυπουργός προτίθεται, τέλος, να προτείνει στους αρχηγούς των κομμάτων της αντιπολίτευσης τη δημιουργία Εθνικού Συμβουλίου Διαφάνειας, το οποίο θα λειτουργεί και γνωμοδοτικά προς την κυβέρνηση, τη Βουλή και τους κοινωνικούς φορείς, αλλά και εποπτικά, αφού θα παρακολουθεί την εφαρμογή των αποφάσεων.