Oρατός είναι ο κίνδυνος να μην πληρωθούν τα επιδόματα ανεργίας τους τελευταίους μήνες του 2010, καθώς ο ΟΑΕΔ μετά βίας διασφαλίζει τις παροχές του Οκτωβρίου, ενώ το ΙΚΑ, που οφείλει σημαντικά ποσά από εισφορές προς τον Οργανισμό, βρίσκεται επίσης σε οικονομικό αδιέξοδο.
Ο ΟΑΕΔ χρειάζεται 500 εκατ. ευρώ ως το τέλος του 2010, ώστε να συνεχίσει να καταβάλλει απρόσκοπτα τα επιδόματα ανεργίας και τις υπόλοιπες παροχές (οικογενειακά επιδόματα, κτλ.), ενώ αυτή τη στιγμή «το ταμείο του δεν έχει σάλιο», όπως έλεγε πριν από λίγους μήνες ο πρώην υπουργός Εργασίας και νυν Υγείας Α. Λοβέρδος. Η αναστολή πληρωμής των επιδομάτων ανεργίας αποτελεί εφιαλτικό για την κυβέρνηση σενάριο, με σοβαρές κοινωνικές επιπτώσεις, σε μια χρονική περίοδο που αναμένεται περαιτέρω έξαρση των απολύσεων.
Την ίδια ώρα, 660 εκατ. ευρώ από κοινοτικά προγράμματα και «λιμνάζοντα αποθεματικά» του υπουργείου Ανάπτυξης παραμένουν στα αζήτητα, ενώ ο ΟΑΕΔ έχει επανειλημμένως υποβάλει προγράμματα και προτάσεις «για την αξιοποίησή τους στην αντιμετώπιση της ανεργίας την κρίσιμη περίοδο που διέρχεται η χώρα». Συγκεκριμένα, 11 εγκεκριμένα προγράμματα από το διοικητικό συμβούλιο του Οργανισμού, προϋπολογισμού 440 εκατ. ευρώ, που αφορούν 108.000 θέσεις εργασίας, καθυστερούν επί τέσσερις μήνες επειδή δεν έχουν υπογραφεί οι απαραίτητες υπουργικές αποφάσεις. «Αποτέλεσμα αυτού είναι να υπάρχει σημαντικός κίνδυνος να αυτοακυρωθούν», όπως σημειώνει σε έγγραφό του προς τον υπουργό Ανάπτυξης Μ. Χρυσοχοΐδη ο διοικητής του ΟΑΕΔ Ηλ. Κικίλιας .
Ταυτοχρόνως, στο ίδιο έγγραφο σημειώνεται η ύπαρξη 220 εκατ. ευρώ από πόρους της Ευρωπαϊκής Ενωσης που «λιμνάζουν» στο ειδικό «αποθεματικό απροβλέπτων» του υπουργείου Ανάπτυξης επί σειρά ετών, ενώ θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν για την αντιμετώπιση της ανεργίας στην παρούσα οικονομική κρίση. Ο διοικητής του ΟΑΕΔ εξηγεί στον νέο υπουργό Ανάπτυξης ότι «επί μήνες έχει υποβληθεί πρόταση για τη διάθεση των πόρων αυτών προκειμένου να υλοποιηθούν δράσεις για την τόνωση της απασχόλησης, αλλά οι προτάσεις προσκρούουν στη διαρκή και ακατανόητη άρνηση των υπηρεσιών σας».
Πάντως το ενδεχόμενο αύξησης του ποσοστού της ανεργίας στο 14,5% το 2011 από 11,6% την εφετινή χρονιά, όπως προβλέπεται στον επίσημο προϋπολογισμό της χώρας, θεωρείται βέβαιο ότι θα «τινάξει στον αέρα» τον προϋπολογισμό του ΟΑΕΔ, καθώς θα αυξηθούν αντίστοιχα και οι δικαιούχοι τακτικής επιδότησης ανεργίας. «Τώρα αντιμετωπίζουμε την κατάσταση οριακά» σημείωνε προς «Το Βήμα» ο αναπληρωτής υπουργός Εργασίας Γ. Κουτρουμάνης, «αλλά εάν ο αριθμός των ανέργων αυξηθεί δραματικά θα υπάρξει μεγάλο πρόβλημα στον ΟΑΕΔ».
- Πάνω από 300 χιλιάδες στο επίδομα ανεργίας
O ΟΑΕΔ έχει προϋπολογίσει για το 2010 1,8 δισ.ευρώ για παροχές, ενώ το 2011 εκτιμάται ότι θα χρειαστεί 2 δισ. ευρώ. Αυτό ισχύει υπό την προϋπόθεση ότι οι επιδοτούμενοι άνεργοι δεν θα ξεπεράσουν τις 300.000. Σημειώνεται ότι τον αριθμό αυτό οι επιδοτούμενοι άνεργοι έφθασαν μόνο τον Μάρτιο του 2010, ενώ τον Σεπτέμβριο του 2009 ήταν 200.000. Η διοίκηση του ΟΑΕΔ περιμένει αύξηση του αριθμού των επιδοτούμενων ανέργων και επισημαίνει ότι το ποσό των επιδομάτων ανεργίας θα πρέπει να αυξηθεί κατά 25%, εάν επιβεβαιωθεί η πρόβλεψη του προϋπολογισμού για αύξηση του ποσοστού της ανεργίας στο 14,5%.
- Αδεια τα ταμεία του ΟΑΕΔ που χρειάζεται 500 εκατ. ευρώ
Τ ο άμεσο οικονομικό πρόβλημα του Οργανισμού, καθώς και του ΙΚΑ, αλλά και το θέμα των οφειλών των ασφαλιστικών ταμείων προς τα νοσοκομεία, ήταν το αντικείμενο έκτακτης σύσκεψης που πραγματοποιήθηκε την προηγούμενη εβδομάδα στο υπουργείο Οικονομικών υπό τον υφυπουργό
Φ. Σαχινίδη και τον αναπληρωτή υπουργό Εργασίας
Γ. Κουτρουμάνη. Στη σύσκεψη συμμετείχαν οι διοικήσεις των μεγάλων ασφαλιστικών ταμείων, των νοσοκομείων της πρωτεύουσας και του ΟΑΕΔ.
Στη σύσκεψη συζητήθηκε το πρόβλημα του ενδοκυβερνητικού χρέους, δηλαδή οι οφειλές του ΙΚΑ προς τον ΟΑΕΔ και τον ειδικό λογαριασμό ΛΑΕΚ (από εισπραχθείσες εισφορές εργοδοτών και εργαζομένων) και οι οφειλές των ασφαλιστικών ταμείων προς τα νοσοκομεία. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι στο τέλος του 2009 οι οφειλές του ΙΚΑ προς τον ΟΑΕΔ και τον ΛΑΕΚ ξεπερνούσαν τα 6,5 δισ. ευρώ. Η κατάσταση αυτή έχει οδηγήσει σε αδιέξοδο όλους τους συγκεκριμένους κρατικούς οργανισμούς, που ασφυκτιούν οικονομικά και με τη σειρά τους παρατείνουν τις οφειλές τους στους προμηθευτές τους, διαιωνίζοντας τον
«φαύλο κύκλο». Στη σύσκεψη συμφωνήθηκε να δοθούν στον ΟΑΕΔ περίπου 50 εκατ. ευρώ από τον τακτικό προϋπολογισμό ώστε να εξασφαλιστούν οι πληρωμές των επομένων ημερών ως το τέλος του τρέχοντος μηνός. Ωστόσο εάν δεν δοθούν κάποια χρήματα από το ΙΚΑ θεωρείται σίγουρο ότι δεν θα καταβληθούν τα επιδόματα των επομένων μηνών. Θα πρέπει εδώ να σημειωθεί ότι ο ΟΑΕΔ έχει μεγάλη ανάγκη ρευστότητας, καθώς καταβάλλει καθημερινά τα μηνιαία επιδόματααναλόγως με την ημερομηνία εγγραφής του δικαιούχου στα μητρώα των ανέργων του-, σε αντίθεση με τα ασφαλιστικά ταμεία που εκταμιεύουν μία φορά τον μήνα τις συντάξεις προς τους δικαιούχους.
Ηδη μπροστά στην κρίσιμη αυτή κατάσταση η διοίκηση του ΙΚΑ προσανατολίζεται στην αναζήτηση δανείου από την τραπεζική αγορά, δίνοντας ως εγγύηση ομόλογα του ελληνικού δημοσίου ύψους 2 δισ. ευρώ που έχει στο χαρτοφυλάκιό του. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο διοικητής του ΙΚΑ
Ρ. Σπυρόπουλος αναζητεί δάνειο στην ελληνική αγορά προκειμένου να διασφαλίσει τις συντάξεις ως το τέλος του έτους, αλλά και για να αποδώσει ένα μέρος του προς τον ΟΑΕΔ, ώστε να καλύψει ο Οργανισμός τις αντίστοιχες υποχρεώσεις του.
Μάλιστα, ενδέχεται το ΙΚΑ να διαπραγματευτεί- ένα επιπλέον τμήμα του δανείου- και για λογαριασμό του ΟΑΕΔ, έναντι των αντίστοιχων ομολόγων του ελληνικού δημοσίου αξίας περίπου 270 εκατ. ευρώ που διαθέτει ο Οργανισμός Απασχόλησης.
