Εκτακτη ανάγκη και πεπατημένη τακτική

• Η χώρα βρίσκεται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, είπε ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου κατά την ανάγνωση των προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ (σ.σ. της 6ης κυβερνητικής ΠΑΣΟΚικής περιόδου από τη Μεταπολίτευση: '81, '85, '93, '96, 2000, '09).

Είναι προφανές ότι δεν αντελήφθη την «έκτακτη κατάσταση της χώρας» τις τελευταίες 15 μέρες, που είναι πρωθυπουργός. Ούτε ο νέος υπουργός Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου διαπίστωσε τώρα ότι το έλλειμμα φτάνει το 12-13%. Ολα τα ήξεραν, γιατί ήταν ο ίδιος ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος Γ. Προβόπουλος που τους είχε ενημερώσει πριν από τις εκλογές ότι το έλλειμμα υπερβαίνει το 10%. Γι' αυτό, εξάλλου, ο κ. Παπανδρέου είχε ρωτήσει στο ντιμπέιτ τον κ. Καραμανλή αν είναι αληθινά τα στοιχεία για την οικονομία, που είχε ανακοινώσει τότε η κυβέρνηση της Ν.Δ. (έλλειμμα 6%).

Ηξερε τα χάλια της οικονομίας ο Γ. Παπανδρέου και παρ' όλα αυτά συνέχιζε να... απλώνει πολύ τραχανά στις προεκλογικές του ομιλίες, υποσχόμενος ότι θα αλλάξει την Ελλάδα. Κι όταν είχε ρωτηθεί από την «Ε» πέντε μέρες πριν από τις εκλογές αν θα επικαλεσθεί κι αυτός ως άλλοθι το δοκιμασμένο από παλιότερες κυβερνήσεις επιχείρημα περί καμένης γης για να μην εφαρμόσει τις δεσμεύσεις του, είχε δηλώσει πως όσα δεσμεύθηκε για τις 100 πρώτες ημέρες θα τα εφαρμόσει. Και μάλλον αυτά θα τα εφαρμόσει. Εξάλλου για νομοθετήματα ή απλές αποφάσεις πρόκειται, που δεν κοστίζουν. Για παράδειγμα, είναι εύκολο να γράψει στον προϋπολογισμό το ένα δισ. ευρώ επιπλέον για την Παιδεία, το θέμα είναι όμως αν το ποσό αυτό θα βρεθεί για να εκταμιευτεί μέχρι το τέλος 2010.

Ομως αυτή η δραματική περιγραφή της οικονομίας (σ.σ. που δικαιώνει τα μελανά χρώματα που είχε χρησιμοποιήσει ο τέως πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής, ανεξάρτητα αν ο ίδιος δεν είχε κανένα δικαίωμα να τα επικαλείται, γιατί αυτός ήταν Ο υπεύθυνος) δημιουργεί προβληματισμό. Προκαλεί σκέψεις ότι αργά ή γρήγορα θα ακολουθήσει και η κυβέρνηση του Γ. Παπανδρέου την πεπατημένη, που έχει δύο εκδοχές: ή θα δίνει στη μία τσέπη και θα τα παίρνει με τη φορολογία από την άλλη (π.χ. μπορεί να δώσει αύξηση πάνω από τον πληθωρισμό, αλλά να αυξήσει τους έμμεσους φόρους, τους οποίους, ειρήσθω εν παρόδω, δεσμεύτηκε ότι θα μειώσει) ή θα αρχίσει να στέλνει στις καλένδες τις δεσμεύσεις του. Γιατί, όπως λένε και οι πιο δύσπιστοι, πώς θα καταφέρει να ενισχύσει το εισόδημα των ασθενέστερων στρωμάτων και παράλληλα να μειώσει σε τρία-τέσσερα χρόνια το έλλειμμα και να το φτάσει στο 3%; Ο ίδιος ο πρωθυπουργός διαμηνύει ότι θα ακολουθήσει άλλη λύση, δηλαδή θα τα πάρει από τους πλούσιους και παράλληλα θα νοικοκυρέψει τα έξοδα-έσοδα του κράτους. Ομως αυτή η λύση δεν έχει εφαρμοστεί ακόμα στην πολιτική, υπάρχει μόνο στις διαχρονικές προεκλογικές υποσχέσεις... Μέχρι να εφαρμοστεί θα είμαστε δύσπιστοι.

Σε κάθε περίπτωση, οι πολίτες ήξεραν και ξέρουν ότι η κατάσταση είναι δύσκολη και εμπιστεύθηκαν τον Γ. Παπανδρέου όχι γιατί ήταν ευχάριστος αλλά γιατί έδειχνε ότι έχει ένα σχέδιο. Και στο τέλος θα τον κρίνουν από το κατά πόσον οι πράξεις του θα συμβαδίζουν με το προεκλογικό του σχέδιο. Εξάλλου, η πτώση του Κ. Καραμανλή άρχισε όταν ξέχασε τις δικές του προεκλογικές δεσμεύσεις και έδειξε ότι το μόνο σχέδιο που είχε ήταν η άλωση του κράτους από το κόμμα του. Αν ο Γ. Παπανδρέου ακολουθήσει τον ίδιο δρόμο, θα έχει γρήγορα πρόβλημα αξιοπιστίας. Κι από αυτό το πρόβλημα συνήθως αρχίζει η πτώση.

• Του ΠΑΝΟΥ ΣΩΚΟΥ, Ελευθεροτυπία, Δευτέρα 19 Οκτωβρίου 2009