Δυναμική εκκίνηση!

Και μετεκλογικά ο Καραμανλής αναδεικνύεται «μοιραίο πρόσωπο», καθώς οι άστοχες επιλογές του για τις διαδικασίες διαδοχής αποσταθεροποιούν έτι περαιτέρω τη ΝΔ!

Το εκλογικό αποτέλεσμα της περασμένης Κυριακής στέλνει πολλαπλά και πολυσήμαντα μηνύματα σε όλα τα κόμματα του πολιτικού φάσματος. Η ψήφος στο ΠΑΣΟΚ δεν ήταν μόνο, ή κυρίως, ψήφος αποδοκιμασίας στην κυβέρνηση Καραμανλή ή ψήφος «θυμού». Ηταν θετική ψήφος, πάνω στην οποία συγκροτήθηκε ένα πλειοψηφικό ρεύμα αλλαγής, καθώς στηρίχθηκε σ’ ένα πρόγραμμα εξόδου από την κρίση, με σαφή χαρακτηριστικά σύγχρονης «αριστερής» και «μοντέρνας» σοσιαλδημοκρατίας. Εκτόπισε από το προσκήνιο της χώρας μια «συντηρητική ατζέντα», που ήταν ένα περίεργο «μείγμα» από δεξιο-φιλελεύθερο συντηρητισμό και... ΛΑΟΣ.

Σε πολιτικό επίπεδο το ΠΑΣΟΚ πήρε περίπου τέσσερις (4) μονάδες του εκλογικού σώματος από τη ΝΔ και μιάμιση (1,5) μονάδα από την Αριστερά (ΚΚΕ και ΣΥΡΙΖΑ). Ενώ σε κοινωνικό επίπεδο κυριάρχησε σε μισθωτούς, αγρότες και νέους, συγκροτώντας -καταρχήν- μια ενδιαφέρουσα κοινωνική πλειοψηφία, με χαρακτηριστικά «ρεύματος αλλαγής». Εάν θα καταφέρει να τη μετατρέψει σ’ ένα συνεκτικό ρεύμα κοινωνικής και πολιτικής «συμμαχίας» με μεσο-μακροπρόθεσμα χαρακτηριστικά είναι ένα «στοίχημα». Γιατί υπάρχει και «ψήφος αναμονής».

Πάντως, η δυναμική εκκίνηση (συγκρότηση νέας κυβέρνησης, πρώτο υπουργικό συμβούλιο, ταξίδι Παπανδρέου στην Τουρκία κ.λπ.) υπήρξε κατά γενική ομολογία ένα εξαιρετικό «δείγμα γραφής», που έδειξε ότι υπήρχαν προετοιμασία, σχέδιο, αποφασιστικότητα και ειλικρίνεια μεταξύ εξαγγελιών και πρώτων πράξεων. Αυτό είναι πολύ σημαντικό, γιατί η χώρα έχει ανάγκη να ανακτήσει την «αυτοπεποίθησή της» και την «αυτοεκτίμησή της», έπειτα από μακρά περίοδο «αφασίας».

Η εκλογική ήττα, και το εύρος της, που υπέστη η ΝΔ δείχνει στοιχεία στρατηγικής κατάρρευσης και κοινωνικής αποδόμησης της «ταυτότητάς της». Γι’ αυτό έχασε από παντού. Και από αριστερά (ΠΑΣΟΚ) και από δεξιά (ΛΑΟΣ). Και από τη συνειδητή αποχή. Ενώ κοινωνικά έχασε μισθωτούς, αγρότες και τους νέους.

Το επιτυχές «άνοιγμα» του 2004 διαψεύστηκε παταγωδώς μέσω της εφαρμοσμένης πολιτικής της τελευταίας πενταετίας. Ο Καραμανλής αναδεικνύεται από τον «καταλληλότερο» στο «μοιραίο» πρόσωπο της κατάρρευσης. Ακόμα και της μετεκλογικής, καθώς με τις άστοχες επιλογές του, για τις διαδικασίες διαδοχής, αποσταθεροποιεί, ακόμα περισσότερο, τις εσωκομματικές εξελίξεις στη ΝΔ.

Το κακό για τη ΝΔ είναι ότι η κρίση της συμπίπτει με μια «υπόγεια», αλλά σαφή κινητικότητα ενός μέρους του εκλογικού σώματος που αφορά και αυτήν και το οποίο προσανατολίζεται στην αναζήτηση ενός νέου, πιο σύνθετου «πολιτικού χάρτη», με νέα υποκείμενα. Πρόκειται για ευρύτερο ευρωπαϊκό φαινόμενο (Αγγλία - Γερμανία κ.λπ.), που ευνοείται από την κατάρρευση ακόμα και του ενός εκ των δύο πόλων του δικομματισμού. Στην Ελλάδα, στις τελευταίες εκλογές, ο δικομματισμός δεν κατέρρευσε (77%), αλλά σταθερά και σταδιακά υποχώρησε.

Εάν όλα αυτά τα συνδυάσουμε με τη συνειδητή αποχή και την «επιφυλακτική ψήφο», που δόθηκε και αφορά όλα τα κόμματα, σημαίνει ότι πορευόμεθα πάνω σ’ ένα πολιτικά ασαφές εκλογικό περιβάλλον, όπου βέβαια, εκτός όλων των άλλων, η επιτυχία ή η αποτυχία του ΠΑΣΟΚ θα παίξει καθοριστικό ρόλο στην έκταση των αναδιαμορφώσεων, που η «στάση» ενός τμήματος του εκλογικού σώματος, προς το παρόν, «υπαινίσσεται» μόνο.

Οσο για την Αριστερά στο σύνολό της (ΚΚΕ, ΣΥΡΙΖΑ) θα πρέπει να αναρωτηθεί γιατί παρά την πρωτοφανή κρίση, που επαληθεύει πολλές από τις θέσεις της, δεν καταφέρνει να επωφεληθεί εκλογικά. Εάν το ξανασκεφθούν, με όρους σύγχρονης πολιτικής, θα δουν ότι δεν είναι καθόλου παράδοξο...

• Παναγιώτης Δ. Παναγιώτου, ΕΘΝΟΣ, 11/10/2009