Παπανδρέου με στιλ Αντρέα

Το μοντέλο που εφάρμοσε ο πατέρας του το 1981 θεωρεί ως το πλέον ενδεδειγμένο ο πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου για τις 100 πρώτες μέρες και της δικής του διοίκησης.

Στο μέγαρο Μαξίμου επισημαίνουν ότι οι εναρκτήριες κινήσεις θα έχουν σαφή φιλολαϊκό προσανατολισμό, για να φανεί αμέσως ότι η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ υλοποιεί τις προεκλογικές δεσμεύσεις της και για να δημιουργηθούν οι όροι για ευρύτερες κοινωνικές συναινέσεις που θ' αντέξουν στο χρόνο. Οπως υπενθυμίζει με νόημα στην «Κ.Ε.» συνομιλητής του πρωθυπουργού, «η γενναία αναδιανομή εισοδήματος υπέρ των ασθενέστερων, το 1981, εξασφάλισε στο ΠΑΣΟΚ μια πλατιά συμμαχία κοινωνικών δυνάμεων που κράτησε πολλά χρόνια και η δυναμική της οδήγησε στη νίκη μας ακόμη και στις εκλογές του 1985».

1 Τα κοινά στοιχεία των δύο περιόδων είναι η βαθιά κρίση στο αντίπαλο στρατόπεδο και οι υψηλές προσδοκίες των πολιτών, ενώ στις διαφορές συγκαταλέγονται η πολύ χειρότερη κατάσταση της οικονομίας και η εχθρική στάση των κομμάτων της αριστεράς. Με δεδομένο, λοιπόν, κυρίως τον εκτροχιασμό όλων των δημοσιονομικών μεγεθών, είναι δύσκολο να επαναληφθεί το ίδιο έργο.

• Μετωπική με το χρέος

Μάλιστα, ορισμένοι από τους εμπειρογνώμονες που συμμετείχαν στη σύνταξη του προεκλογικού προγράμματος παρέπεμπαν κι αυτοί στον Α. Παπανδρέου, αλλά στην ύστερη φάση. Τι επεσήμαιναν;

Τη δήλωση που έκανε ο ιδρυτής του ΠΑΣΟΚ το 1993: «Ή θα αφανίσουμε το χρέος ή αυτό θα αφανίσει τη χώρα!»

2 Η βάσιμη ελπίδα ότι η Ελλάδα θα πάρει τριετή παράταση προσαρμογής από την Ε.Ε. επειδή η κυβέρνηση έχει προοπτική τετραετίας προσφέρει μια ανάσα στο οικονομικό επιτελείο, το οποίο προετοιμάζει το νέο πρόγραμμα σταθεροποίησης που θα παρουσιάσει ο υπουργός Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου στις Βρυξέλλες.

*Στις προγραμματικές δηλώσεις ο Γ. Παπανδρέου θα ανακοινώσει τις νομοθετικές πρωτοβουλίες που θα αφορούν στην προστασία των δανειοληπτών, στην ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και στη στήριξη των χαμηλότερων στρωμάτων.

*Στην ίδια κατεύθυνση θα κινούνται και τα μέτρα που θα ανακουφίζουν τους μη έχοντες, όπως είναι η αύξηση του επιδόματος ανεργίας, το έκτακτο επίδομα αλληλεγγύης (θα χορηγηθεί το 2010) και η αύξηση της αγροτικής σύνταξης.

*Εξετάζονται και οι περιπτώσεις μείωσης των διοδίων, το πάγωμα για ένα χρόνο των τιμολογίων των ΔΕΚΟ και η τροποποίηση του μέτρου της απόσυρσης των μεταχειρισμένων Ι.Χ. ώστε να καταστεί ελκυστικότερο για τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα.

3 Ο Γ. Παπανδρέου πιστεύει ότι το πρόβλημα της χώρας είναι πρωτίστως πολιτικό, γι' αυτό και σε όλες τις επαφές του κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου υποστήριζε μετ' επιτάσεως ότι το βασικό καθήκον της κυβέρνησής του θα είναι η οικοδόμηση σχέσεων εμπιστοσύνης ανάμεσα στον πολίτη και τους θεσμούς: «Καμία οικονομική πολιτική δεν μπορεί να αποδώσει αν τα εργαλεία που διαθέτεις είναι αναξιόπιστα» έλεγε στους συντρόφους του.

*Προϋποθέσεις για την επίτευξη του φιλόδοξου στόχου θεωρεί ότι είναι ο περιορισμός της σπατάλης του κράτους, η δημιουργία μηχανισμών ελέγχου στον τομέα της διαχείρισης του δημόσιου χρήματος, η πάλη κατά της διαφθοράς. Η επιλογή, λοιπόν, στην πρώτη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου να μην αναφερθεί στην οικονομία και ν' ασχοληθεί αποκλειστικά με τα θέματα της διαφάνειας και της αποτελεσματικής λειτουργίας του κράτους ξάφνιασε πολλούς, όχι όμως κι αυτούς που γνωρίζουν τις αντιλήψεις του.

4 Ενα από τα μεγάλα στοιχήματα που θέλει να κερδίσει ο Γ. Παπανδρέου είναι αυτό της αξιοκρατικής στελέχωσης του κράτους.

Η φράση του ότι «θα χρησιμοποιηθούν οι άριστοι και όχι οι αρεστοί» είναι ο «μπούσουλας» για τους υπουργούς και η εφαρμογή της στην πράξη θα παρακολουθείται στενά από το μέγαρο Μαξίμου.

*Την Πέμπτη δημοσιεύθηκε η πρόσκληση για την πλήρωση των θέσεων γενικών και ειδικών γραμματέων κυβέρνησης και περιφέρειας. Ωστόσο, αυτό που απασχολεί αρκετούς υπουργούς είναι το τι θα κάνουν αν προκριθεί κάποιος που θα έχει μεν τα τυπικά προσόντα, αλλά διαφορετική φιλοσοφία ως προς το συγκεκριμένο αντικείμενο. Το ερώτημα ετέθη στο Μαξίμου και η απάντηση ήταν ότι «η διαδικασία θα τηρηθεί, αλλά στην τελική κρίση θα μετρήσει και η γνώμη του υπουργού».

• Αρνητικό πρότυπο

5 Τέλος, νέο στιλ προσωπικής λειτουργίας είναι αποφασισμένος να εγκαινιάσει ο Γ. Παπανδρέου:

«Τι έκανε ο Καραμανλής; Ε, λοιπόν, το ακριβώς αντίθετο θα κάνει ο Παπανδρέου», προειδοποιεί την «Κ.Ε.» συνεργάτης του. Αυτό σημαίνει τακτικές συνεδριάσεις του υπουργικού συμβουλίου με συζητήσεις επί της ουσίας, συχνές παρουσίες στη Βουλή, επισκέψεις σε περιφέρειες της χώρας και εμφανίσεις στα μέσα ενημέρωσης (τακτική Ομπάμα και Σαρκοζί).

*Η επιδίωξη είναι να δοθεί η εντύπωση ότι ο πρωθυπουργός δεν θα κλειστεί στο μέγαρο Μαξίμου περικυκλωμένος από συμβούλους που θα του λένε μόνο ευχάριστα πράγματα, κρατώντας τον στο σκοτάδι για όλα τα δυσάρεστα.

*Στην Ιπποκράτους πιστεύουν ότι το κεφάλαιο Παπανδρέου πρέπει να αξιοποιηθεί. Αποδίδουν, άλλωστε, στον ίδιο την άποψη ότι «το μοντέλο του "μεγάλου αρχηγού" που είναι ακριβοθώρητος είναι παλιομοδίτικο και ξεπερασμένο».

• Του ΤΑΣΟΥ ΠΑΠΠΑ, Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, Κυριακή 11 Οκτωβρίου 2009