Δημ. Χριστόφιας:«Ο,τι καλύτερο μπορούσα να περιμένω»

• Ενθουσιασμένη η κυπριακή πολιτική ηγεσία από την παρουσία του κ. Γ. Παπανδρέου στη Μεγαλόνησο

ΛΕΥΚΩΣΙΑ, ΑΠΟΣΤΟΛΗ. Η ικανοποίηση από τη διήμερη επίσκεψη του κ. Γ. Παπανδρέου στην Κύπρο ήταν εμφανής τόσο στην ελληνική αντιπροσωπεία όσο και στους εκπροσώπους της κυπριακής κυβέρνησης. Ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Δ. Χριστόφιας δεν την έκρυψε. Μιλώντας ατύπως με δημοσιογράφους έπειτα από την ομιλία του έλληνα πρωθυπουργού στην κυπριακή Βουλή υποστήριξε πως όσα είπε ο κ. Παπανδρέου ήταν ό,τι καλύτερο θα μπορούσε να ακούσει, ότι ήταν προσεκτικός και ξεκάθαρος.

Ακόμη και συνεργάτες του κύπριου προέδρου σχολίαζαν ότι η διαφορά με την κυβέρνηση της ΝΔ είναι πως «ο Παπανδρέου είναι διεθνής παίκτης» και έχει τη δυνατότητα να δώσει τον δυναμισμό που απαιτείται για τη λύση του Κυπριακού.

Ο πρώην πρόεδρος της Κύπρου κ. Γ. Βασιλείου, μιλώντας προς «Το Βήμα», υπογράμμισε ότι «επιτέλους η Κύπρος ξαναβρίσκει την Ελλάδα» και εκτίμησε ότι δημιουργούνται οι συνθήκες για ένα «νέο Ελσίνκι».

Ενδεικτική του κλίματος ήταν η παρουσία στο επίσημο δείπνο της Δευτέρας όλης της «παλαιάς φρουράς», των κκ. Γλ. Κληρίδη, Γ. Βασιλείου και Β. Λυσσαρίδη. Μάλιστα, ο κ. Κληρίδης, ο οποίος έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον να γνωρίσει ένα από τα πρόσωπα-έκπληξη της κυβέρνησης τον κυβερνητικό εκπρόσωπο κ. Γ. Πεταλωτή, του εκμυστηρεύτηκε ότι δεν βγαίνει πλέον συχνά από το σπίτι του αλλά σε αυτήν την περίσταση το έκανε για να τιμήσει τον κ. Παπανδρέου.

Ωστόσο, οι λεγόμενοι «απορριπτικοί», όσοι δηλαδή προτιμούν να διατηρηθεί η υπάρχουσα κατάσταση στην Κύπρο, επανέφεραν τις ενστάσεις τους όπως φάνηκε από σειρά σχολίων στον κυπριακό Τύπο. Σε ορισμένα από αυτά διατυπωνόταν η άποψη ότι πλέον αλλάζει το δόγμα ότι η Κύπρος αποφασίζει και η Ελλάδα συμπαρίσταται και γίνεται ότι η Ελλάδα αποφασίζει και η Κύπρος συναινεί. Την άποψη αυτή απέρριψε εκνευρισμένος ο κ. Χριστόφιας, όταν ερωτήθηκε από δημοσιογράφους, λέγοντας ότι «αυτά είναι ανοησίες! Είναι υποτιμητικά και για μένα και για τον Γιώργο. Είναι σαφές ότι από ΄δω και πέρα προχωρούμε μαζί».

Χθες το πρωί συνεκλήθη ειδική συνεδρίαση της Βουλής, προς τιμήν του έλληνα πρωθυπουργού, με προσκεκλημένους πρεσβευτές ξένων κρατών στην Κύπρο, ορισμένοι εκ των οποίων κρατούσαν σημειώσεις κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, και εκπροσώπους της Αυτοδιοίκησης. Από αυτό το βήμα ο κ. Παπανδρέου φρόντισε να καταστήσει σαφές ότι οι σχέσεις της Ελλάδας και της Κύπρου τίθενται πλέον σε νέο πλαίσιο. «Δεν θα είμαστε απλοί θεατές» τόνισε. «Η κυβέρνησή μου στηρίζει απόλυτα τη διαπραγματευτική προσπάθεια του προέδρου Χριστόφια και του τουρκοκύπριου ηγέτη Ταλάτ που ξεκίνησε στις 3 Σεπτεμβρίου του 2008, υπό την αιγίδα του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ κ. Μπαν Κι Μουν» προσέθεσε. Εξέφρασε επίσης την πίστη του ότι η Αγκυρα έχει κάθε συμφέρον και δυνατότητα να ενθαρρύνει τον κ. Ταλάτ να διαπραγματευθεί για μια αμοιβαία επωφελή λύση.

Ζητούμενο δεν είναι η κατάλυση αλλά η μετεξέλιξη του κυπριακού κράτους, ανέφερε ο κ. Παπανδρέου, με τρόπο που να διασφαλίζονται η συνέχειά του, τα κυριαρχικά δικαιώματά του, οι ουσιαστικές εξουσίες της κεντρικής ομοσπονδιακής κυβέρνησης. «Η επίλυση του Κυπριακού είναι ζήτημα πολιτικής βούλησης και όχι τεχνητών χρονοδιαγραμμάτων ή επιδιαιτησίας, που δοκιμάστηκαν με τα γνωστά αρνητικά αποτελέσματα στο πρόσφατο παρελθόν» συμπλήρωσε. Απέρριψε, δε, όπως και ο κ. Χριστόφιας, την προηγούμενη ημέρα, το ενδεχόμενο εναλλακτικής λύσης στην επανένωση του νησιού. «Η Ελλάδα, όπως και ο κυπριακός ελληνισμός, δεν αποδέχεται τη διχοτόμηση» υπογράμμισε.

Ο Πρωθυπουργός προσδιόρισε το πλαίσιο των «σταθερών επιδιώξεων» της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής σε τρεις άξονες: την ανατροπή των επιπτώσεων της τουρκικής εισβολής του 1974 στην Κύπρο, τη νέα εποχή συνεργασίας στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, και τη διασφάλιση των θεμελιωδών ελευθεριών και δικαιωμάτων όλων των Κυπρίων.

Επανέλαβε ότι αποτελεί στρατηγική επιλογή της Ελλάδας η ενεργός υποστήριξη του ευρωπαϊκού προσανατολισμού της Τουρκίας στη βάση της προοπτικής για πλήρη ένταξη και όχι μιας νεφελώδους προοπτικής ειδικής σχέσης. Η εκπλήρωση των συμβατικών υποχρεώσεων της Τουρκίας θα ήταν η ισχυρότερη απόδειξη ότι αλλάζει πραγματικά, δήλωσε ο κ. Παπανδρέου.

Π ρόσθεσε επίσης ότι κάτι τέτοιο θα οδηγούσε στην απελευθέρωση τουλάχιστον οκτώ διαπραγματευτικών κεφαλαίων τα οποία έχουν «παγώσει» λόγω άρνησης της Αγκυρας να πράξει τα αυτονόητα και θα επιδρούσε θετικά στην επίλυση του Κυπριακού. Ο Πρωθυπουργός είπε ότι θεωρεί εθνικά επιβεβλημένο η Αθήνα και η Λευκωσία να πιέσουν ώστε η Τουρκία να έχει εκπληρώσει τις υποχρεώσεις αυτές ως τον Δεκέμβριο. «Η σημερινή απαράδεκτη κατάσταση δεν μπορεί να διαιωνίζεται» επισήμανε. Στην ομιλία του ο κ. Παπανδρέου δεν παρέλειψε να αναφερθεί στην ιστορική επίσκεψη του πατέρα του Ανδρέα Παπανδρέου στην Κύπρο τον Φεβρουάριο του 1982 (για την οποία υπήρχαν εκτενή αφιερώματα στις κυπριακές εφημερίδες), αλλά και στον «οραματιστή» Γιάννο Κρανιδιώτη. Ο Πρόεδρος της Βουλής κ. Μ. Καρογιάν, εκ μέρους του Κοινοβουλίου, προσέφερε στον κ. Παπανδρέου ένα ασημένιο στεφάνι ελιάς.

Η συνεργασία Αθήνας- Λευκωσίας δεν θα περιοριστεί μόνο σε θέματα εξωτερικής πολιτικής. Σύμφωνα με πληροφορίες ο κ. Παπανδρέου σκοπεύει στην επόμενη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου να ζητήσει από όλους τους υπουργούς να έλθουν άμεσα σε επαφή με τους κύπριους ομολόγους τους ώστε να προωθούν από κοινού πρωτοβουλίες στην Ευρωπαϊκή Ενωση.

Συναντήθηκε και με τον αρχιεπίσκοπο

Προτού μιλήσει στην κυπριακή Βουλή ο Πρωθυπουργός επισκέφθηκε την Αρχιεπισκοπή όπου είχε επίσημη συνάντηση με τον Αρχιεπίσκοπο Κύπρου κ. Χρυσόστομο. Οι συνθήκες καύσωνα που επικρατούσαν στη Λευκωσία (η θερμοκρασία άγγιζε τους 40 βαθμούς) δεν έκαμψαν τον κ. Χρυσόστομο, ο οποίος θεωρείται φορέας σκληρών απόψεων. Μολονότι δεν εξέφρασε ακραίες θέσεις στη συνάντηση, έθεσε θέμα για τις εκκλησίες στα Κατεχόμενα οι οποίες έχουν μετατραπεί σε αποθήκες, στάβλους και τζαμιά. Στους συνομιλητές του δημιουργήθηκε η πεποίθηση ότι ο κ. Χρυσόστομος διεκδικεί ρόλο στις εξελίξεις.

Πάντως ο Αρχιεπίσκοπος υποδέχτηκε με πανηγυρικό τρόπο τον κ. Παπανδρέου. Μαθητές του Παγκύπριου Γυμνασίου, με παραδοσιακές φορεσιές, τον περίμεναν στο προαύλιο- ο Πρωθυπουργός μάλιστα καθυστέρησε το τελετουργικό της επίσημης υποδοχής για να φωτογραφηθεί μαζί τους-, παρατεταγμένοι ιερείς σε αντικριστές σειρές ανέμεναν την άφιξή του κάτω από τον καυτό ήλιο ενώ στην πρόσοψη του κτιρίου είχε αναρτηθεί πανό με τη φράση «Καλώς ήλθατε», και στις δύο πλευρές του υπήρχαν οι σημαίες της Ελλάδας, της Κύπρου, της ΕΕ και αυτή με τον δικέφαλο αετό.

Η επίσκεψη αυτή του κ. Παπανδρέου, η πρώτη επίσημη που πραγματοποιεί στην Κύπρο από το 2004 όταν η θέση του υπέρ του Σχεδίου Αναν επικρίθηκε από μερίδα της πολιτικής ηγεσίας, είχε στιγμές ικανοποίησης αλλά και στιγμές συγκίνησης.

Η «ενισχυμένη» ελληνική αντιπροσωπεία αλλά και η απόφαση του Πρωθυπουργού να διανυκτερεύσει στη Λευκωσία, παρ΄ ότι στο αρχικό πρόγραμμα δεν προεβλέπετο, μετέδωσε το μήνυμα της σημασίας που έχει για την ελληνική κυβέρνηση το Κυπριακό.

Στη διάρκεια της ξενάγησής του στα Φυλακισμένα Μνήματα, έναν χώρο μνήμης για τους αγωνιστές της ΕΟΚΑ, οι οποίοι εκτελούνταν και θάβονταν στον προαύλιο χώρο των φυλακών της Κύπρου για να αποφευχθεί η λαϊκή αντίδραση, και στον Τύμβο της Μακεδονίτισσας, το σημείο όπου το 1974 κατερρίφθη το ελληνικό αεροπλάνο από φίλια πυρά, ο κ. Παπανδρέου κατέθεσε στεφάνι έντονα συγκινημένος, σχεδόν βουρκωμένος.

Το απόγευμα της Δευτέρας διέκοψε το επίσημο πρόγραμμα για να επισκεφθεί ένα κιόσκι του ετήσιου ραδιομαραθωνίου που διεξάγεται με τη βοήθεια εθελοντών και σκοπό τη συγκέντρωση χρημάτων για τα παιδιά με αναπηρίες. Στο κιόσκι αυτό, το οποίο βρισκόταν απέναντι από τη Λαϊκή Τράπεζα (όμιλος Μarfin), τον υποδέχτηκαν η σύζυγος του κ. Χριστόφια, Ελση (ως πρώτη κυρία είναι επικεφαλής της προσπάθειας) και ο κ. Α. Βγενόπουλος, με τον οποίο ο κ. Παπανδρέου αντήλλαξε χειραψία.

• ΔΗΜΗΤΡΑ ΚΡΟΥΣΤΑΛΛΗ | Τετάρτη 21 Οκτωβρίου 2009